Lễ tuyên thánh hai cố Đức Giáo hoàng John XXIII và John Paul II đã được Đức Giáo hoàng Francis chủ tế vào lúc 10g sáng Chủ nhật 27-4-2014 (giờ Rome, tức 15g cùng ngày theo giờ Việt Nam) tại Quảng trường St Peter (Vatican).

Cùng tham gia có Đức Giáo hoàng danh dự Benedict XVI, 150 hồng y, 1.000 giám mục và 6.000 linh mục. Có mặt tại sự kiện lịch sử này có 24 vị đứng đầu nhà nước và chính phủ, hơn 100 đoàn đại diện các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Khoảng 500.000 người đã có mặt trong và chung quanh quảng trường, cùng khoảng 300.000 người khác tập trung tại các nơi công cộng để dự lễ tuyên thánh được trực tiếp truyền hình trên các màn hình lớn. Có hàng triệu khách từ khắp thế giới đổ về thành phố Rome trong những ngày qua để dự sự kiện này.

Tôi thì tham dự từ xa lắc xa lơ trong căn phòng phải chạy máy lạnh hết số giữa Saigon hừng hực cái nóng chớm hè. Một bên là máy tính đang trực tiếp truyền hình có thuyết minh bằng tiếng Việt do các tu sĩ Dòng Tên người Việt tại Rome (Ý) thực hiện Live trên dịch vụ YouTube từ chưuơng trình của đài truyền hình Ý Rai TG1. Một bên là chiếc TV mở kênh truyền hình Mỹ CNN cũng đang truyền hình trực tiếp. Kênh YouTube của Dòng Tên bắt đầu sớm hơn 30 phút để giới thiệu về Vatican, Rome và nghi thức tuyên thánh, nhưng lại kết thúc ngay sau khi tan lễ. Còn kênh của CNN thì tiếp tục cả tiếng đồng hồ sau lễ, cho tới khi Đức Giáo hoàng Francis rời khỏi quảng trường.

Buổi lễ chính thức kéo dài đúng 2 giờ, trong đó có 30 phút đầu dành cho nghi thức tuyên thánh. Bài đọc đầu tiên bằng tiếng Ý và bài đọc thứ hai bằng tiếng Ba Lan. Lời Chúa được tuyên đọc bằng tiếng Latinh (do một thầy phó tế của Giáo hội Rome đọc) và tiếng Hi Lạp (do một thầy phó tế của Giáo hội Đông phương đọc). Lời nguyện giáo dân gồm 5 câu được đọc bằng 5 thứ tiếng: Tây Ban Nha, Arập, Anh, Hoa, và Pháp.

Tiếp sau nghi thức tuyên thánh là một thánh lễ của ngày Chủ nhật do chính Đức Giáo hoàng Francis chủ tế.

Sau lễ, Đức Giáo hoàng Francis đã thay áo lễ và trở lại quảng trường đứng chào và tiếp chuyện với các vị khách đại diện nước ngoài xếp thành hàng dài dằng dặc nối nhau tới chào người đứng đầu Giáo hội Rome. Ngài đã cùng một giám mục đứng ròng rã khoảng 40 phút, sau đó còn tiếp chuyện các vị khách. Mãi tới khi có một người giúp lễ tới nhắc, Ngài mới từ giã mọi người lên trên chiếc xe điện màu trắng mui lửng chỉ có một tấm kính uốn cong chạy từ kính chắn gió phía trước lên che trên đầu. Đây là chiếc xe vốn được Ngài sử dụng để đứng chào hỏi các giáo dân trên quảng trường. Vừa lên đứng trên xe, Ngài vén tay áo coi giờ. Lúc đó là 12g45ph. Gần 3 tiếng đồng hồ làm việc liên tục ngoài trời của một người đã 77 tuổi. Ngài đã nhiều phen nghiêng ngả, chao đảo khi vừa đứng vịn lan can trên xe, vừa chào hỏi mọi người hai bên trong lúc chiếc xe chạy xuống đoạn đường có những bậc thang thấp. Chỉ sợ Ngài vịn không vững sẽ bị ngã. Sau đó, xe chạy chậm theo các lối đi trên quảng trường để Ngài chào hỏi mọi người. Có một lần Ngài phải đưa tay đón một chiếc khăn màu đỏ từ đám đông bị gió cuốn bay lên xe, lần khác là một quả bong bóng đỏ. Có ít nhất 3 lần Ngài phải hấp tấp đưa tay lên giữ chiếc mũ chỏm trắng trên đầu suýt bị gió thổi bay. Nhìn thái độ của Ngài, dường như Ngài không muốn chia tay với mọi người. Gần 15 phút mà xe chở Ngài vẫn còn loanh quanh trên quảng trường đông nghịt người.

Đức Giáo hoàng Francis suýt bị gió thổi bay mũ chỏm trên Quảng trường St Peter sáng 27-4-2014.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử có 2 vị cố giáo hoàng cùng được tuyên thánh với nhau. Thêm một chi tiết hi hữu là cố Giáo hoàng John XXIII đã được Giáo hoàng John Paul II tuyên lên hàng Chân phước năm 2000 và giờ đây cả hai ngài cùng được tuyên thánh một lúc với nhau. Sự kiện này càng có tính lịch sử hơn khi 2 vị cố giáo hoàng này được tuyên thánh bởi 2 vị giáo hoàng còn đang sống: Đức Giáo hoàng Francis chủ lễ với sự tham dự của người tiền nhiệm là Đức Giáo hoàng Danh dự Benedict XVI. Việc Giáo hội Rome cùng một lúc có 2 giáo hoàng còn sống là cực kỳ hiếm, lần đầu tiên trong vòng 600 năm nay.

Trong buổi lễ này, Đức Giáo hoàng Danh dự Benedict XVI không tham gia làm lễ, Ngài mặc phẩm phục màu trắng của giáo hoàng và ngồi riêng bên cạnh các hồng y. Thật là xúc động trước hình ảnh các hồng y khi xếp hàng vào nơi hành lễ lúc đi ngang chỗ vị giáo hoàng tiền nhiệm ngồi đều cúi đầu chào ngài cung kính. Và Đức Giáo hoàng Francis đã tới chào và ôm hôn vị tiền nhiệm của mình tới hai lần: lúc bắt đầu lễ và sau khi lễ xong.

Đức Giáo hoàng Danh dự Benedict XVI dự lễ tuyên thánh.

Tổng thống Ý chào hỏi Đức Giáo hoàng Danh dự Benedict XVI.

Đức Giáo hoàng Francis (trái) và Đức Giáo hoàng danh dự Benedict XVI chào hỏi nhau.

Đức Giáo hoàng Francis (trái) và Đức Giáo hoàng danh dự Benedict XVI chào hỏi nhau.

Khi Đức Giáo hoàng Benedict XVI đột ngột từ chức vì lý do sức khỏe hồi tháng 2-2013 ở tuổi 85 sau gần 8 năm đứng đầu Giáo hội Rome, rồi sau đó tân Giáo hoàng Francis được bầu ra vào trung tuần tháng 3-2013, người ta cũng có phần lo ngại sẽ xảy ra những “điều bối rối” khi cùng một lúc Giáo hội có tới 2 vị giáo hoàng. Đức Benedict XVI là vị giáo hoàng đầu tiên từ chức trong vòng 600 năm qua, và ít nhất cũng trong ngần ấy thời gian không hề có việc giáo hội cùng lúc có 2 vị giáo hoàng. Vì theo truyền thống, triều đại của một giáo hoàng chỉ kết thúc khi ngài qua đời. Nhưng nguyên Giáo hoàng Benedict XVI đã tuyên bố mình sẽ vâng phục vị chủ chăn mới và lui vào ẩn dật, chuyên tâm cầu nguyện.

Tuy nhiên, chính Đức Giáo hoàng Francis đã chủ động tìm mọi cách để thúc giục vị tiền nhiệm của mình tiếp tục tham gia đời sống của giáo hội. Hồi tháng 2-2014, Đức Benedict XVI đã được mời và tham dự buổi lễ Đức Giáo hoàng Francis tấn phong 19 hồng y mới. Và lần này, Ngài lại được mời và có mặt trong lễ tuyên thánh do người kế nhiệm mình chủ tế. Điều này cho thấy Đức Giáo hoàng Francis muốn mọi người nhìn thấy mình mong muốn có sự tiếp nối trong ngôi vị giáo hoàng, bất luận có những sự khác biệt về tính cách, sự ưu tiên và chính kiến. Và trên hết mọi sự, nó cho toàn giáo hội thấy sự hiệp thông và đoàn kết giữa các vị đứng đầu, đặc biệt trong thời kỳ giáo hội đang chịu nhiều thử thách như hiện nay. Giáo hội cũng coi đây là một hồng ân đặc biệt khi được tới 2 Đức Thánh cha cùng chung lời cầu nguyện.

Dawid Halfar, một trong khoảng 300.000 người Ba Lan hành hương tới Rome để dự sự kiện này, hào hứng: “Bốn vị giáo hoàng trong một cuộc lễ là một điều kỳ diệu đáng để xem và để có mặt. Bởi vì đó là lịch sử được viết ngay trong tầm mắt chúng ta.”

Cả hai vị thánh giáo hoàng mới này có một ý nghĩa đặc biệt đối với Giáo hội Công giáo. Bởi các ngài là những người của cùng thời đại mà nhiều người ngày nay từng sống cùng và thậm chí được gặp. Đức Giáo hoàng Francis trong nghi thức tuyên thánh cho 2 vị tiền nhiệm của mình đã nói: “Các ngài là những linh mục, những giám mục và những giáo hoàng của thế kỷ 20. Các ngài đã sống xuyên qua các sự kiện bi kịch của thế kỷ đó, nhưng không bị chúng áp đảo.”

Hai vị thánh giáo hoàng mới này nên thánh không phải chỉ nhờ bề dày đức hạnh, mà còn bởi việc họ là những nhà cách mạng, những người cách tân làm thay đổi hoàn toàn một giáo hội vốn 2.000 năm qua bị coi là bảo thủ, khép kín, nặng nề và thậm chí giáo điều. Một người khởi xướng (Đức John XXIII) và một người thực hiện và phát triển (Đức John Paul II), hiện đại hóa và dân chủ hóa giáo hội cho thích nghi với thời đại mới như hiện nay. Hai ngài đã có công lớn trong việc hình thành một giáo hội mới thật sự là của giáo dân và vì giáo dân, hòa giải với các tôn giáo bạn và giao hòa cùng thế giới bên ngoài. Đó là lý do mà Đức Giáo hoàng Francis trong lễ tuyên thánh đã nhấn mạnh rằng chỉ cần sáng kiến và quyết định mở Công đồng Vatican 2 là đủ để Đức John XXIII xứng đáng được tuyên thánh.

Sau khi vị hồng y phụ trách việc tuyên thánh của Tòa thánh Vatican đọc các lời thỉnh nguyện Đức Giáo hoàng tuyên thánh cho 2 vị Chân phước Giáo hoàng, Đức Giáo hoàng Francis đã hít một hơi thở sâu, liếc mắt một cái, ngừng lại một chút như để tập trung tư tưởng trước khi đọc thể thức tuyên thánh bằng tiếng Latinh. Ngài nói rằng sau khi suy nghĩ cẩn trọng, tham vấn các giám mục và cầu nguyện sự trợ giúp của Thiên chúa, “Chúng tôi tuyên bố và xác nhận rằng hai Chân phước John XXIII và John Paul II là những vị thánh và chúng ta sẽ ghi tên các ngài vào sổ bộ các thánh, phán truyền rằng các ngài được tôn kính bởi toàn giáo hội”. Lúc đó là 10g14ph ngày 27-4-2014. Từ giây phút đó, Giáo hội Công giáo có thêm 2 vị thánh giáo hoàng mới.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 27-4-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

Đông đảo giáo dân tại quê nhà của cố Giáo hoàng John Paul II ở Kharkow (Ba Lan) xem trực tiếp truyền hình lễ tuyên thánh từ Rome truyền về.

Sau lễ, Đức Giáo hoàng Francis tiếp khách nước ngoài ngay tại Quảng trường St Peter.

Một người hành hương và ảnh cố Giáo hoàng John Paul II.

Khu vực Quảng trường St Peter sáng sớm 27-4-2014.

Khu vực Quảng trường St Peter sáng sớm 27-4-2014.

Đức Giáo hoàng Francis nhận thánh tích của cố Giáo hoàng John Paul II do người phụ nữ Costa Rica từng được nhận phép lạ từ cố Giáo hoàng dâng. Thánh tích của cố Giáo hoàng John Palu II là 2 lọ máu của ngài. Còn thánh tích của cố Giáo hoàng John XXIII là một mẫi da của ngài.