Trong danh sách thăng thưởng đăng trên website của Thượng nghị viện Hoa Kỳ (http://www.senate.gov/pagelayout/legislative/one_item_and_teasers/nom_cmten.htm), Đại tá Lương Xuân Việt (Viet X. Luong) ngày 20-5-2014 đã được thăng cấp Chuẩn tướng (Brigadier General). Ông là người Mỹ gốc Việt đầu tiên trở thành Tướng trong quân đội Hoa Kỳ.

Cuộc đời quân ngũ của chàng sinh viên tốt nghiệp Đại học Stanford này phần lớn là trong binh chủng không kỵ. Con đường binh nghiệp của ông khởi đi từ năm 1987 với chức vụ trung đội trường trung đội súng trường (Rifle Platoon) của Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 8 Bộ binh. Năm 1993, ông bắt đầu chuyển sang Không kỵ ở Tiểu đoàn 2, Trung đoàn Bộ binh Không kỵ 325, Lữ đoàn 2, Sư đoàn Không kỵ 82. Ông từng là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 2, Trung đoàn Bộ binh Nhảy dù 505, Lữ đoàn 3, Sư đoàn Không kỵ 82 (từ 2005-2008) và Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3, Sư đoàn Không kỵ 101 (từ 2009 tới 2011). Từ năm 2012 tới nay, ông là Phó giám đốc Phòng điều hợp Pakistan/Afghanistan của văn phòng Tham mưu trưởng Liên quân (Deputy Director, Pakistan/Afghanistan Coordination Cell, Joint Staff J5 at U.S. Army). Là phụ tá Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân (Assists the Chairman of the Joint Chiefs of Staff – CJCS), ông đang cung cấp các tư vấn quân sự cho Tổng thống Hoa Kỳ và Bộ trưởng Quốc phòng.

Ngày 17-2-2012, Đại tá Việt đã trở lại trường Đại học Stanford cũ của mình để nói chuyện tại Trung tâm An ninh và Hợp tác Quốc tế (CISAC) của trường. Ông được mời với tư cách đại diện Quân đội Hoa Kỳ. Trong bài nói chuyện chủ đề “Sự khác biệt giữa sống và chết: những quyết định đạo đức trong chiến đấu” (The Difference between Life and Death: Ethical Decisions in Combat), ông đã đưa ra những thí dụ về những quyết định đạo đức mà ông và các chỉ huy cấp dưới đã làm trong thời gian Lữ đoàn 3 của ông tham chiến ở miền đông Afghanistan (từ 2010 tới 2012). Ông thào luận về cách mà lữ đoàn của mình đã chuẩn bị để hoạt động trong môi trường phức tạp này và cách để đơn vị duy trì được một bầu không khí đạo đức trong chiến đấu. (Bạn có thể xem clip về buổi nói chuyện này:

Hồi tháng 8-2011, ngày sau khi bàn giao chức vụ Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn để đi học khóa chính trị và ngoại giao cao cấp trong một năm trước khi về làm việc tại Lầu Năm góc, Đại tá Việt có nói với cộng đồng người Việt ở Mỹ rằng: cấp bậc ông đang mang này là máu xương, nước mắt của anh em đồng đội mà ông không bao giờ dám nhận vinh dự này là của riêng mình. Ông nói mình có bị xuống bao nhiêu cấp cũng được, miễn là có thể đưa về hết thi thể các đồng đội đã hy sinh trên chiến trường Iraq và Afghanistan. Ông nói tiếng Việt rất lưu loát, cho dù khi cùng gia đình sang Mỹ ông chưa đầy 10 tuổi.

Theo tư liệu của Nam Yết, việc thăng cấp từ đại tá lên chuẩn tướng và phó đề đốc trong quân đội Hoa Kỳ là cực kỳ khó. Chỉ có khoảng 3% trong số những người được đề nghị là được phê duyệt. Quy trình cũng rất nhiêu khê. Theo hệ thống thăng cấp tướng lãnh Hoa Kỳ thì đại tá bộ binh, không quân và thủy quân lục chiến thăng cấp chuẩn tướng, cũng như đại tá lực lượng duyên phòng và hải quân thăng cấp phó đề đốc phải hội đủ các điều kiện:

– Phải mang cấp đại tá 3 năm (cũng có trường hợp binh chủng TQLC, chỉ sau 1 năm mang cấp đại tá sẽ được chọn thăng cấp chuẩn tướng).

– Phải là chỉ huy trưởng xuất sắc (outstanding commander)..

– Giữ cương vị chỉ huy suốt thời gian ấn định.

– Do Hội đồng thăng cấp chọn lọc.

– Phải do tư lệnh quân chủng (Commandant) đề nghị lên Bộ trưởng Quốc phòng

– Phải qua Thượng nghị viện duyệt xét. Quốc hội rất giới hạn số tướng lãnh chỉ huy thường trực trong đội.

– Do Tổng thống quyết định bổ nhiệm.

 

 

 

Một người Mỹ gốc Việt khác cũng lẫy lừng trong quân đội Hoa Kỳ. Đó là ông Lê Bá Hùng (Hung B. Le) sinh 1970 tại Huế. Ông tốt nghiệp Đại học Harvard danh tiếng, có học vị thạc sĩ quản trị kinh doanh MBA (Đại học Touro ở California) và thạc sĩ khoa học MS (học viện sau đại học của Hải quân Hoa Kỳ).

Hồi tháng 4-2009, Trung tá Lê Bá Hùng ở tuổi 39 đã trở thành người Mỹ gốc Việt đầu tiên được bổ nhiệm làm hạm trưởng trong hải quân Hoa Kỳ. Ông là hạm trưởng khu trục hạm USS Lassen trị giá 800 triệu USD với thủy thủ đoàn 300 người. Chiến hạm này thuộc Hạm đội 7 Hoa Kỳ.

Ngày 30-4-1975 khi mới 5 tuổi, ông cùng cha mẹ (cha ông là Trung tá Lê Bá Thông, chỉ huy phó một đơn vị hậu cần của Hải quân Việt Nam Cộng hòa) rời khỏi Saigon trên một chiếc tàu cá nhỏ và ngày 2-5 đã lên được một tàu chiến Hoa Kỳ. Có lẽ bởui “cái thuở ban đầu lưu luyến ấy” mà sau này ông gia nhập Hải quân Hoa Kỳ.

Ngày 7-11-2009, Hạm trưởng Hùng đã lần đầu tiên trở lại Việt Nam khi chiến hạm của ông cập cảng Đà Nẵng trong một chuyến thăm chính thức. Ông cũng đã về thăm thành phố Huế, quê nhà của mình. Sau đó, trả lời phỏng vấn của BBC World Service, ông nói: “Việt Nam là nơi tôi sinh ra. Tôi tự hào là người Mỹ và tôi cũng tự hào về nguồn gốc Việt Nam của tôi. Tôi luôn ước mơ quay trở lại Việt Nam và rốt cùng đã có cơ hội để về và tôi coi đó là điều rất đặc biệt. Và vào chính lúc này chứ không phải lúc nào khác, tôi muốn trở lại Việt Nam. Lần tới khi trở lại Việt Nam tôi sẽ đưa vợ và các con tôi về để các cháu có thể thấy được nơi tôi lớn lên, ít nhất là 5 năm đầu.” Còn nhớ, lúc đó có người “hỏi khó” rằng nếu lỡ xảy ra xung đột giữa Mỹ và Việt Nam, ông sẽ xử sự sao? Ông Việt trả lời khôn khéo: nước Mỹ là Tổ quốc của ông, nước Việt là quê hương của ông.

Mời xem clip:

Ngày 17-12-2010, ông Hùng đã được điều chuyển về Hạm đội 7 giữ chức Phụ tá điều hành cho Phó Ðô đốc Scott R. Van Buskirk, Tư lệnh Hạm đội 7 tại Thái Bình Dương. Tầm hoạt động của Hạm đội 7 giáp lãnh hải 35 quốc gia, từ quần đảo Kuril, phía Bắc Nhật Bản, đến Nam Cực. Chức vụ chính thức của ông là “Executive Assistant to the Commander, U.S. Seventh Fleet at US Navy”.

Hiện nay, ông Hùng là Phụ tá Quân sự cho Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ (Junior Military Assistant to the Secretary of Defense at United States Department of Defense).

 

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 6-6-2014)

 

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.