Dư vị hạnh phúc của việc đội tuyển bóng đá nhà đoạt huy chương đồng tại World Cup Brazil 2014 chưa lắng xuống, người dân Hà Lan đã phải đớn đau cùng cực với một đại quốc tang. Có tới 189 người Hà Lan trong số 283 hành khách trên chuyến bay số MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines bị tên lửa bắn hạ khi bay ngang qua không phận miền đông Ukraina vào lúc 14:15 giờ quốc tế GMT (tức 21:15 giờ Việt Nam) ngày 17-7-2014. Toàn bộ hành khách và 15 thành viên đội bay tổng cộng 298 người đều tử nạn.

Thảm kịch xảy ra sau khi máy bay rời sân bay Schiphol của Amsterdam (Hà Lan) đúng 4 tiếng đồng hồ, trên đường bay về Kuala Lumpur (Malaysia) mà theo lịch sẽ hạ cánh lúc 6g10ph sáng 18-7.

Ngoài 189 người Hà Lan, có 44 người Malaysia, 27 người Úc, 12 người Indonesia, 9 người Anh, 4 người Đức, 4 người Bỉ, 3 người Philippines, 1 người Canada, 1 người New Zealand, và 4 người chưa rõ quốc tịch. Kẻ gây ra thảm kịch này rõ ràng đã phạm một tội ác quốc tế.

Có quá nhiều số phận nhói lòng trong số các nạn nhân. Có tới 80 trẻ em trên chuyến bay định mệnh này. Một phụ nữ gốc Malaysia 42 tuổi cùng 5 thành viên khác của gia đình trên đường về thăm mẹ già của mình.

Toàn bộ gia đình anh John Paulissen người Hà Lan và vợ là Yuli Hastini người Indonesia cùng 2 đứa con Martin Arjuna Paulissen 5 tuổi và Sri Paulissen 3 tuổi không bao giờ trở lại nhà nữa.

 

Ba anh em Mo Maslin 12 tuổi, Otis 8 tuổi và Evie Maslin 10 tuổi cùng ông nội Nick Morris thực hiện chuyến du lịch nước ngoài cuối cùng của 4 ông cháu.

Hội nghị quốc tế về bệnh AIDS lần thứ 20 AIDS2014 tại Melbourne (Úc) khai mạc vào cuối tuần này phủ màu tang tóc. Theo báo Úc Sydney Morning Herald (18-7) có ít nhất là 100 nhà nghiên cứu, thầy thuốc và nhà hoạt động AIDS có mặt trên chuyến bay MH17 khi trên đường đi phó hội. Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton sáng 18-7 có mặt tại Hà Nội để thúc đẩy sáng kiến nhân đạo của ông nhằm chăm sóc những người nhiễm HIV/AIDS đã nói với hãng truyền hình Mỹ CNN rằng các nhà hoạt động AIDS bất hạnh đó là những “người tử vì đạo” đã sống chết với lý tưởng cao đẹp của mình.

 

Trong số này có Glenn Thomas, người Anh 49 tuổi, điều phối viên báo chí của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa từ Geneve (Thụy Sĩ) bay tới Amsterdam rồi đáp chuyến bay MH17 tới Kuala Lumpur để chuyển tiếp tới Melbourne dự hội nghị AIDS quốc tế.

Đặc biệt có cả Joep Lange, người đã hơn 30 năm nghiên cứu về bệnh AIDS và cống hiến không mệt mỏi cho cuộc vận động tạo điều kiện cho những người nhiễm HIV ở các nước nghèo có thể nhận được thuốc điều trị. Ông được gọi là một “người khổng lồ” trong lĩnh vực này. Peter Piot, cựu giám đốc điều hành của Cơ quan AIDS của LHQ (UNAIDS), đau xót rằng: “Giới bảo vệ sức khỏe và hoạt động vì bệnh AIDS toàn cầu đã mất một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại của mình.”

Tối 18-7, kênh truyền hình Mỹ CNN cho chiếu lại những cuộc trò chuyện qua điện thoại mà tình báo Ukraine SBU ghi âm được giữa quân ly khai với nhau và với sĩ quan tình báo Nga. Việc tình báo hai bên xung đột nghe lén các cuộc liên lạc của bên kia là bình thường. Tuy nhiên trước nay Ukraine coi đó là bí mật và những gì ghi đưọc là bí mật nhà nước. Do quy mô của vụ bắn hạ MH17 quá nghiêm trọng, Ukraine quyết định công bố một phần nội dung mà họ ghi âm được, cái chính là làm rõ họ không phải là thủ phạm gây ra tội ác khủng khiếp này. Bản dịch sang tiếng Anh được in trên nhật báo tiếng Anh Kiev Post của Ukraine ngày 18-7. Cũng có một bản dịch khác do hãng tin Interfax-Ukraine của Ukraine công bố. Bản dịch tiếng Việt này có đối chiếu với nhiều bản dịch tiếng Anh trên truyền thông quốc tế.

1. Cuộc báo cáo giữa Igor Bezler (còn gọi là Bes), một tay chỉ huy quân ly khai thân Nga của cái gọi là nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự phong ở miền đông Ukraine, với một sĩ quan tình báo quân sự Nga GRU được cho là Đại tá Vasyl Mykolaiovych Geranin (số điện thoại di động 9031921428) và lúc 4g40 chiều, sau khi xảy ra sự việc:

– Bes: Chúng tôi vừa bắn hạ một máy bay. Nó là nhóm của Miner. Nó rơi bên ngoài Yenakievo.

– Geranin: Các phi công? Các phi công ở đâu?

– Bes: Đã mở cuộc tìm kiếm chiếc máy bay bị bắn hạ và chụp hình nó. Nhìn thấy một cột khói.

– Geranin: Bao nhiêu phút trước?

– Bes: Cách đây khoảng 30 phút.

2. Sau khi kiểm tra hiện trường, quân ly khai biết mình vừa bắn rơi một máy bay dân sự. Đây là cuộc điện đàm khoảng 40 phút sau giữa 2 chỉ huy ly khai gọi là Major (tiếng Anh là thiếu tá) và Grek:

– Major: Đây là những người Chernukhin đã bắn rơi chiếc máy bay. Từ trạm kiểm soát Chernukhin đó. Những người Cossack (lực lượng bán vũ trang Đông Slavic – PHP chú thích) đó đóng tại Chernukhino.

– Grek: Vâng, Major.

– Major: Chiếc máy bay đã vỡ ra trên trời. Ở gần khu vực mỏ Petropavlovskaya. Có “200” đầu tiên (chỉ số người chết – PHP chú thích). Chúng tôi đã tìm thấy “200” đầu tiên. Một máy bay dân sự.

– Grek: Ồ, các anh làm gì ở đó?

– Major: Nói ngắn gọn, đó 100% là một máy bay hành khách.

– Grek: Có bao nhiêu người ở đó?

– Major: Mẹ kiếp. Các mảnh vỡ rơi ngay vào sân những ngôi nhà.

– Grek: Loại máy bay gì?

– Major: Tôi chưa rõ. Tôi không tới gần cái xác máy bay chính. Tôi đang ở gần nơi những xác người đầu tiên rơi. Có những thứ còn lại của các khung bên trong, ghế ngồi và xác chết.

– Grek: Có bất cứ loại vũ khí nào không?

– Majog: Hoàn toàn không. Các đồ dân sự, dụng cụ y khoa, khăn, giấy vệ sinh.

– Grek: Có tài liệu không?

– Major: Có, của một sinh viên Indonesia. Từ một đại học ở Thompson.

3. Cuộc điện đàm thứ ba giữa một quân ly khai và một chỉ huy quân Cossack do Nga hậu thuẫn Nikolay Kozitsyn.

– Kozitsyn:

– Quân ly khai: Chiếc máy bay rơi gần Snezhnoe-Torez. Nó hóa ra là một máy bay hành khách. Nó rơi bên ngoài Grabovo, có rất nhiều xác phụ nữ và trẻ em. Những người Cossack hiện đang tìm kiếm chung quanh đó.

– Kozitsyn:

– Quân ly khai: Trên TV nói nó là một chiếc AN-26 của Ukraine, một máy bay vận tải. Nhưng họ nói trên thân máy bay ghi rằng: “Malaysia Airlines”. Nó đang làm gì trên lãnh thổ Ukraine?

– Kozitsyn: Điều đó có nghĩa nó đang chở những tên gián điệp. Mẹ kiếp, lẽ ra chúng không nên bay ở đó. Chiến tranh đang diễn ra mà.

Xin mời xem clip về các cuộc điện đàm này: 

Qua những lời điện đàm, bọn ly khai này không cố ý bắn hạ máy bay hành khách. Chúng tưởng lầm đó là máy bay của Ukraine. Chúng nói rằng máy bay hành khách vì sao lại bay vào vùng đang có chiến tranh như vậy? Câu hỏi này đành chuyển cho những người có trách nhiệm của hãng MAS!

Sáng nay, trên Internet đã xuất hiện những hình ảnh cuối cùng được nhìn thấy của chiếc máy bay Boeing 777-200ER chuyến bay MH17 tại sân bay Amsterdam. Một tấm cho thấy máy bay vừa cất cánh khỏi sân bay. Nhưng ảnh rõ nhất là do anh chàng Hà Lan Cor Pan trẻ tuổi đang cùng bạn gái Neeltje Tol sang Malaysia nghỉ hè trên bãi biển chụp lúc họ đang trên lối đi dẫn lên máy bay. Anh chụp chiếc máy bay đang đậu tại cổng G3 của sân bay và post ngay lên tường Facebook của mình với status: “Nếu nó biến mất, đây là những gì mà người ta nhìn thấy nó.” Anh muốn đùa liên tưởng tới chuyến bay MH370 cũng của hãng MAS biến mất bí ẩn ngày 8-3-2014 mà cho tới nay vẫn tìm được tông tích. Tấm ảnh này sau đó đã được share hơn 10.000 lần trên Facebook.

 

Theo hãng CNN tối 18-7, phân tích đường đạn đạo, Mỹ cho biết tên lửa SA-11 đã được bắn từ miền đông Ukraine và những tin tức tình báo ban đầu cho thấy chính lực lượng ly khai thân Nga đã khai hỏa. Tuy nhiên, Đại sứ Mỹ tại LHQ Samantha Power sáng 18-7 nói với Hội đồng Bảo an rằng cho dù hệ thống tên lửa đất đối không Buk đó do Nga sản xuất, nhưng Mỹ không thể quy trách nhiệm cho Nga vì hệ thống này có thể được các tay súng ly khai vận hành không cần phải có sự trợ giúp của những người có chuyên môn kỹ thuật. Trước đó, trong khi Nga và Ukraine đổ lỗi cho nhau, Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain thề rằng sẽ có “trả giá đắt” nếu như tên lửa đó được xác định do phiến quân hay Nga bắn.

Tối 18-7, trên màn hình thời gian thực của trang FlightRadar24, bầu trời Ukraine trống vắng vì các chuyến bay hàng không đã né sang không phận Nga. Theo chuyên gia hàng không Norman Shanks sở dĩ trước đó dù biết là bên dưới đang có chiến tranh, nhiều hãng hàng không quốc tế vẫn tiếp tục “gan lỳ” duy trì đường bay ngang qua miền đông Ukraine vì “đó là đường bay ngắn hơn, có nghĩa là ít tốn nhiên liệu hơn và vì thế đỡ tốn tiền hơn.” Quả là chưa thấy quan tài chưa đổ lệ! Nếu là người có chút máu Tam Tông Miếu, có lẽ sáng nay nhiều hãng hàng không đã cúng trả lễ ì xèo vì đã có hãng đối thủ MAS trở thành hình nhân thế mạng! Dù sao MAS đã xui tận mạng với thảm họa chuyến bay MH370 tới nay vẫn chưa thể xả xui, giờ có thêm vụ nữa thì… Chỉ thương cho các nạn nhân vô tội và những người thân của họ!

 

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 18-7-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.