Vì sao làn sóng biểu tình của sinh viên ở Hong Kong lại được gọi là “cuộc cách mạng ô dù”?

Posted by phphuoc on October 4, 2014 in THEO DÒNG THỜI SỰ Comments Off

Phải công nhận là giới truyền thông phương Tây quá dư thừa trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo khi đặt lủ khủ những cái “ngoại hiệu” (nickname) cho những cuộc nổi lên chống nhà cầm quyền, những làn sóng hay những cuộc cách mạng dân chủ trên thế giới.

Có lẽ chiếm kỷ lục về nickname là cuộc nổi dậy của người dân nước Cộng hòa Trung Á Kyrgyzstan lật đổ Tổng thống Askar Akayev và chính phủ của ông ta hồi năm 2005. Ngoài tên chính thức là “Cách mạng hoa Tulip” (Tulip Revolution) hay “Cách mạng Kyrgyz lần thứ nhất”, cuộc nổi dậy này còn có những cái tên như “Cách mạng Hồng” (Pink Revolution), “Cách mạng Chanh” (Lemon Revolution), “Cách mạng Lụa” (Silk Revolution), “Cách mạng Hoa thủy tiên vàng” (Daffodi Revolution). Trước đó, vào năm 2004, có cuộc “Cách mạng Hoa hồng” (Rose Revolution) phi bạo lực ở Georgia và “Cách mạng Cam” (Orange Revolution) ở Ukraine. Lâu hơn nữa thì có “Cách mạng Nhung” (Velvet Revolution) ở Tiệp Khắc năm 1989 và “Cách mạng Hoa cẩm chướng” (Carnation Revolution) ở Bồ Đào Nha năm 1974.

Vì thế, làn sóng biểu tình đòi dân chủ, chống chính quyền do Bắc Kinh áp đặt được sinh viên Hong Kong chủ xướng hiện nay cũng chẳng ngoại lệ. Trên các phương tiện truyền thông, người ta đã thấy xuất hiện tên gọi là “cuộc biểu tình ô dù” hay “cuộc Cách mạng Dù” (Umbrella Revolution). Chỉ có điều đây chẳng phải là bóng gió gì đâu, cũng chẳng phải hàm ý nói rằng cuộc biểu tình này được che chở bởi những chiếc “ô dù” thế lực nào đó. Nó xuất phát từ thực tế nhiều người Hong Kong tham gia biểu tình đã xách theo những cây dù lớn nhiều màu sắc. Bây giờ đang mùa mưa bão ở Hong Kong nên người ta chuẩn bị sẵn dù che là lẽ thường tình. Nhưng có lẽ cái mục đích chính của người Hong Kong là dùng những cây dù này để đối phó với những loại súng phun nước và đạn cay của cảnh sát.

Cuộc biểu tình lần này ở Hong Kong nổ ra từ ngày 26-9-2014 khi hàng trăm sinh viên tụ tập tại một sân nhỏ ở Trung Hong Kong yêu cầu chấm dứt sự áp bức và kiểm soát của Trung Quốc. Lịch sử hiện đại của Trung Quốc với lãnh thổ Hong Kong rất phức tạp và chẳng êm ả gì. Sau hơn 150 năm là nhượng địa của Anh, năm 1997, Hong Kong được Vương quốc Anh chuyển giao lại cho Trung Quốc. Để trấn an cộng đồng quốc tế và mua chuộc cư dân Hong Kong, ngăn chặn làn sóng di dân của họ, Trung Quốc chấp nhận một mô hình chưa từng có “một nước, hai chế độ” (One Country, Two Systems), cho phép Hong Kong duy trì nếp sống cơ bản xưa nay, cho dân Hong Kong được hưởng một số quyền tự do và độc lập mà dân Đại lục chỉ có trong những giấc mơ. Thậm chí Bắc Kinh còn cam kết rằng người Hong Kong sẽ được phép bầu chọn nhà lãnh đạo cho mình vào năm 2017. Dù sao với danh tiếng và vị thế của mình, Hong Kong vẫn là một trung tâm tài chính quốc tế, chắc chắn sẽ đem lại nhiều lợi ích cho Trung Quốc. Ngoài ra, mô hình này còn là để chiêu dụ lãnh thổ Đài Loan “hoàn cố quốc”.

Nhưng rồi mùa hè 2014, Bắc Kinh trở quẻ. Họ tuyên bố rằng các cuộc bầu cử ở Hong Kong chỉ được tiến hành với điều kiện tất cả các ứng cử viên đều do Bắc Kinh tuyển chọn. Nói cách nào đó, người dân Hong Kong chỉ làm cái nhiệm vụ đi bầu để hợp thức hóa những người của Bắc Kinh.

Khi các sinh viên bắt đầu xuống đường, đông đảo người dân Hong Kong đã hòa chung với họ. Họ không muốn Hong Kong cuối cùng trở thành một thành phố trực thuộc Bắc Kinh.

Những người lãnh đạo biểu tình kiên quyết đòi Đặc khu trưởng Hong Kong là Leung Chun-ying phải từ chức. Họ tố cáo nhân vật này là người do Bắc Kinh dựng lên.

Tình hình nóng lên trong những ngày đầu khi cảnh sát Hong Kong được chính quyền đặc khu ra lệnh bắn đạn cay để giải tán các đám đông biểu tình. Giới báo chí nước ngoài đánh giá là những người biểu tình Hong Kong “ôn hòa và lịch sự” nhưng “không lùi bước”. Sinh viên và những người dân tham gia biểu tình không xô xát với cảnh sát. Nhưng những ngày gần đây, tình hình xấu đi, trở nên bạo động. Từ cõi âm ty nào đó tòi ra những đám người “chống biểu tình” và “ủng hộ Bắc Kinh”. Nhiều người trong đám này xông vào tấn công những người biểu tình đòi dân chủ và giật đổ, phá phách những chiếc lều của những người biểu tình. Theo hãng tin Pháp AFP (3-10-2014), giới lãnh đạo sinh viên biểu tình ngày 3-10 tuyên bố ngưng thương thuyết với chính quyền. Họ tố cáo là cảnh sát đã cho phép những băng nhóm xã hội đen xông vào tấn công những người biểu tình. Họ chỉ đích danh đây là âm mưu biến cuộc biểu tình ôn hòa do sinh viên khởi xướng thành bạo động lấy cớ cho chính quyền thẳng tay đàn áp.

Không cần phải làm thầy bói mù rờ mu rùa để phán, ai cũng biết tỏng tòng tong cái mưu ma chước quỷ đó xuất phát từ đâu. Xưa giờ, từ trong sử sách, có trò bẩn thỉu nào mà “người lạ” chưa từng làm.

Tất nhiên, chuyện Hong Kong là chuyện của nội bộ Trung Quốc, ta chẳng dại xía vô để bị “ai đó” có cớ chụp cho cái “dù” là can thiệp vào chuyện nội bộ của nước láng giềng. Nhưng ta phải minh định rõ ràng là mình ủng hộ lẽ phải và công bằng để giữ ổn định mà cùng phát triển.

Những cây dù của người dân đối đầu với những tấm khiên của cảnh sát. Nhìn hình ảnh những cây dù mỏng manh tan tác nằm la liệt trên đường phố do chịu đời không thấu trước cường quyền mà đau xót thay cho thân phận những cây dù. Những chàng, những nàng cảnh sát mà tôi khoái tít mắt trong những bộ phim TVB mà lại như thế này ư? Tôi chớ hề tin tối về họ ngủ ngon đâu!

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 4-10-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.