Các nhà mạng di động ở Việt Nam lâu nay vẫn đồng ca cái điệp khúc: “Giá cước ở Việt Nam rẻ ơi là rẻ”.

Thật ra, ai cũng hiểu rằng trong thời gian qua, các nhà mạng đã phải giảm giá (hay giữ giá cước) để cạnh tranh lẫn nhau nhằm đẩy số lượng thuê bao của mình lên. Mặc dù 3G có mặt ở Việt Nam từ cuối năm 2009, nhưng nó chỉ phổ cập sau khi các nhà mạng đua nhau giảm giá cước. Bi kịch của họ là thay vì với giá cước 3G rẻ, người dùng sẽ bù đắp lại cho họ ở khoản cước gọi và nhắn tin, thì người dùng lại sử dụng các dịch vụ viễn thông trên nền Internet (OTT – over the top), vừa chiếm băng thông, vừa khiến nhà mạng thất thu. Theo số liệu tính toán của Viettel hồi năm 2013, nếu các thuê bao dùng 3G để gọi điện và nhắn tin bằng OTT, doanh thu của nhà mạng giảm 40-50%.

Cách tính giá của nhà mạng Việt Nam cũng khó hiểu. Chẳng hạn như mạng MobiFone trước năm 2015 cung cấp dịch vụ gói dữ liệu không giới hạn (Unlimited Data Roaming) cho thuê bao khi ra nước ngoài với giá cố định 249.000 đồng/ngày (dịch vụ này đã bị ngừng từ ngày 1-1-2015 theo quyết định của bộ TT-TT). Giá cước đó quả là xử ép khách hàng vì quá cao so với giá cước mà họ mua SIM ở nước mình đến để dùng.

Bởi vậy, lời khuyên xương máu cho người Việt Nam khi có nhu cầu sử dụng 3G Data ở nước ngoài là hỏi thăm đầu dây mối nhợ và mua SIM 3G Data thích hợp của nước mình đang ở. Bạn sẽ phải trả giá không chỉ là đắt, mà là quá đắt nếu như sử dụng dịch vụ Roaming Data của các nhà mạng Việt Nam. Nếu có nhu cầu phải Roaming cuộc gọi khi ra nước ngoài, bạn cần tắt chức năng Mobile Data trên thiết bị di động của mình. Một người bạn của tôi sau chuyến đi Mỹ về, do có thói quen đi tới đâu mở bản đồ Google Maps theo dõi hành trình tới đó mà không tắt Mobile Data, đã phải trả tiền cước cho nhà mạng Việt Nam gần 20 triệu đồng. Bản thân tôi trong một chuyến qua Thái Lan 3 ngày về phải trả hơn 1,5 triệu đồng. Nước tăng lực “Bò húc” thì ngon thiệt, còn cái vụ nạp mạng Roaming Data này thì đúng là đau hơn bò đá.

Tất nhiên để so sánh đắt rẻ cần phải tính tới mặt bằng giá, mức sống, mức thu nhập của người dân mỗi nước, cũng như chất lượng dịch vụ của từng nhà mạng. Chỉ có điều, cho dù so sánh cách nào đi nữa, giá cước 3G ở Việt Nam chưa hẳn là rẻ so với những nước chung quanh. Đó là chưa kể chất lượng 3G ở Việt Nam lâu nay được mệnh danh là “3G Lết” vì chạy xìu xìu ển ển. Không chỉ chất lượng kém ổn định mà cách tính cước 3G của nhà mạng Việt Nam cũng “trên trời dưới đất”.

Dù sao, người tiêu dùng Việt Nam cũng cần sòng phẳng biết nghĩ tới quyền lợi thật sự của nhà cung cấp dịch vụ cho mình. Đã kinh doanh, họ cần phải có lợi nhuận để sinh tồn và phát triển. Cái mà người tiêu dùng cần là nhà mạng tính đúng, tính đủ để họ còn liệu cơm mà gấp mắm. Thực tế phải chấp nhận là cho dù tính đúng tính đủ, giá cước hợp lý chắc chắn vẫn gây cảm giác không hài lòng cho mọi người do bao lâu nay nhờ các nhà mạng cạnh tranh lẫn nhau mà người tiêu dùng được hưởng “giá rẻ” như vậy. Người tiêu dùng chớ hề có lỗi. Và tình thế này chẳng phải chỉ có ở dịch vụ mạng 3G.

Chuyện xảy ra thì đã xảy ra. Vì thế, cơ quan quản lý nhà nước cần phải giám sát chặt chẽ giá cả của các nhà cung cấp dịch vụ, từ giá thành cho tới giá bán, tất cả đều phải hợp lý và chấp nhận được. Cuối cùng, khi bắt buộc phải tăng giá, cần phải có lộ trình sao cho người tiêu dùng bị ảnh hưởng ít nhất.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 10-5-2015)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

+ Có thể đọc bản in trên báo Pháp Luật TPHCM Chủ nhật 10-5-2015.