Thứ Bảy ngày 20 tháng 4 năm 2024

Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc trở về Nhà Cha từ Thánh địa Vatican

 

Sáng nay, 9-3-2018, tôi nhờ con trai đi chụp giùm tấm ảnh Tòa Tổng giám mục TP.HCM ở góc đường Nguyễn Đình Chiểu – Trần Quốc Thảo. Thiệt ra, ý định của tôi là chụp cái cổng của tòa TGM mà trưa qua lúc cỡi UberMoto qua sau khi dự sự kiện ra mắt bộ đôi Samsung Galaxy S9/S9+ tại GEM Center về, tôi thấy mà không kịp trở tay.

Trên cổng là tấm biển màu tím có in những chữ: “Tòa Tổng giám mục Thành phố Hồ Chí Minh vô cùng thương tiếc Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc”.

Cổng chính Tòa Tổng giám mục TP.HCM sáng 9-3-2018. (Ảnh: PHẠM ANH PHÚ)

Cổng chính Tòa Tổng giám mục TP.HCM sáng 9-3-2018. (Ảnh: PHẠM ANH PHÚ)

Tổng giáo phận lớn nhất của Giáo hội Công giáo Việt Nam đang chịu cái tang lớn nhất vào giữa mùa chay Thánh chuẩn bị mừng Chúa Phục sinh. Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc, 74 tuổi, đã được Chúa gọi về khi ngài đang hành hương tại Tòa thánh Vatican.

Cáo phó của Tòa TGM TP.HCM viết: “Đức cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Tổng giám mục Tổng giáo phận TP.HCM, đã trở về Nhà Cha lúc 4 giờ 15, ngày 7-3-2018 tại bệnh viện San Camillo (Rôma) hoàn tất hành trình đức tin 74 năm, với 48 năm Linh mục và 19 năm Giám mục.”

Trang tin baoconggiao.net tường thuật:

“Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) đang có cuộc hành hương viếng thăm Ad Limina tới Rôma từ ngày 2-3-2018. Cuộc hành hương truyền thống để các vị giám mục trực tiếp báo cáo với Đức Thánh cha về tình hình giáo phận mà mình cai quản năm nay có sự tham dự của 33 vị hồng y, tổng giám mục và giám mục tại nhiệm của 26 giáo phận tại Việt Nam. Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc hiện là Tổng giám mục Tổng Giáo phận Sài Gòn – TPHCM. Khi tới Rôma, sức khỏe của ngài không được tốt, dù vậy, không ai có thể ngờ được rằng đây là những ngày cuối cùng của cuộc đời ngài trên dương thế.

Lần yết kiến cuối cùng của Đức TGM Phaolô với Đức Thánh cha Phanxicô tại Vatican ngày 5-3-2018.

Trong cuộc viếng thăm Ad Limina đang diễn ra, HĐGMVN đã trải qua các sự kiện có thể nói là điểm nhấn và quan trong nhất: yết kiến Đức Thánh cha Phanxicô (ngày 5-3), viếng mộ Thánh Phêrô Tông đồ và cử hành Thánh lễ tại Đền thờ Thánh Phêrô nơi nhà nguyện Ngai Tòa, viếng mộ Thánh Phaolô Tông đồ và cử hành Thánh lễ tại Đền thờ Thánh Phaolô Ngoại thành (Nhà thờ Thánh Phaolô – Basilica Papale di San Paolo fuori le Mura).

Thánh lễ của HĐGMVN trên mộ Thánh Phaolô được cử hành vào trưa 6-3 do chính Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc chủ sự. Được biết, dù có phần mệt mỏi nhưng ngài đã chủ sự thánh lễ một cách sốt sắng trang trọng với cung giọng rõ ràng. Trước thánh lễ, ngài đã đến viếng và cầu nguyện trước nơi an nghỉ của Đức Hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận tại Nhà thờ Đức Mẹ Sacla. Đức Tổng có những dấu hiệu mệt mỏi khác thường.

Sau thánh lễ, Đức Tổng Phaolô và HĐGMVN cùng chụp hình lưu niệm và hàn huyên tâm tình trong ngôi Đền thờ nguy nga tráng lệ kính vị Tông đồ Dân ngoại, cũng là vị thánh Bổn mạng của Đức Tổng.

Và những giờ phút cuối cùng của cuộc đời ngài đã đến, trong khi ra xe để về nơi dùng bữa trưa, ngài đã lịm đi. Hầu như ngay lập tức, ngài đã được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện San Camilo tại Rôma. Vào khoảng 6 giờ chiều (giờ Rôma), các bác sĩ chẩn đoán Đức Tổng khó có hy vọng qua khỏi.

Đức Tổng giám mục Phaolô đã an nghỉ trong Chúa tại Roma vào lúc 22g15 ngày 6-3-2018 giờ Rôma.”

Có tin cho biết một linh mục Ý đã kịp thực hiện nghi thức xức dầu thánh cho Đức TGM Phaolô. Linh mục Ignatiô Hồ Văn Xuân, Tổng đại diện Tổng giáo phận TP.HCM, đã từ Pháp sang Ý thực hiện các thủ tục cần thiết để chuyển linh cữu của TGM Bùi Văn Đọc về TP.HCM tổ chức tang lễ.

Vào lúc lúc 7 giờ sáng 8-3-2018, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã chủ sự thánh lễ đồng tế với 32 giám mục Việt Nam tại nguyện đường Nhà Trọ Thánh Marta ở nội thành Vatican.

Xin mời xem video:

Đức ông J.B. Phạm Mạnh Cương từ Rôma mới đưa tin về Thánh lễ đưa chân (tiễn đưa) Đức cố TGM Phaolô tại Rôma: 17g00 chiều thứ Bảy 10-3 (giờ Roma), tức 23g00 đêm (giờ VN), tại nhà nguyện Ngai Tòa (Cattedra) trong Đền thờ Thánh Phêrô. Thánh lễ này do Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa thánh (người đứng đầu cơ quan quản lý cao nhất của Vatican), chủ tế và Đức TGM Nguyễn Chí Linh, TGM Tổng giáo phận Huế, Chủ tịch HĐGMVN, giảng. Cho đến lúc này, người ta chưa rõ linh cữu của Đức TGM Phaolô có hiện diện trong thánh lễ như các giám mục Việt Nam mong muốn hay không (vì vẫn đang trong quá trình làm thủ tục).

Đức ông J.B. Phạm Mạnh Cương cũng cho biết ông đang làm việc với Tòa Đại sứ Việt Nam tại Ý và Giám đốc Dịch vụ Mai táng Rôma để cố gắng hoàn tất thủ tục sớm nhất có thể đưa linh cữu Đức cố TGM Phaolô về Việt Nam vào đầu tuần tới.

Trong một bài viết ngày 7-3-2018, Đức giám mục GB Bùi Tuần từ Long Xuyên tâm tình: “Đức TGM Phaolô Bùi Văn Đọc vừa qua đời tại Rôma. Tôi rất ngỡ ngàng. Chỉ biết cầu nguyện cho ngài. Khi cầu nguyện cho Đức Tổng, tôi xót xa nghẹn ngào. Tôi nhớ lại những tâm sự giữa hai chúng tôi, ngay trước khi ngài đi Rôma. Giờ đây, ngài vẫn tâm sự với tôi. Ngài khuyên tôi hãy coi cái chết của ngài như một bức tâm thư Chúa gởi cho Hội Thánh Việt Nam nói chung, và cho tôi nói riêng. Ý chung của bức tâm thư đó là: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện”. Đức cố TGM Phaolô khẩn khoản nhắc cho tôi nhớ lại Lời Chúa Giêsu đã báo trước: “Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người” (Lc 21, 36).

Đức cố TGM Bùi Văn Đọc sinh ngày 11-11-1944 tại Đà Lạt. Sau khi học Tiểu chủng viện Thánh Giuse Saigon (1956-1963), Đại chủng viện Thánh Giuse Saigon (1963-1964), ĐH Truyền giáo Urbaniana Rôma (1964-1970), ngài được thụ phong linh mục ngày 17-12-1970 tại Nhà thờ Chính tòa Đà Lạt. Sau khi lãnh nhận tác vụ linh mục, ngài tham gia giảng dạy, quản lý trong nhiều tiểu chủng viện, đại chủng viện: Giáo sư Tiểu chủng viện, Đại chủng viện Simon Hòa (Đà Lạt) và ĐH Đà Lạt; Giám đốc Đại chủng viện Minh Hòa (Đà Lạt); Giáo sư thần học tín lý tại các Đại chủng viện Sài Gòn, Hà Nội, Huế…

Ngày 26-3-1999, ngài được Đức Thánh cha Gioan Phaolô II bổ nhiệm làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Mỹ Tho. Ngày 20-5-1999, ngài thụ phong Giám mục tại Nhà thờ Chính tòa Đà Lạt, do Đức Tổng giám mục Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn chủ phong; châm ngôn Giám mục của ngài: “Chúa là nguồn vui của con” (Ad Deum lætitiæ meæ). Ngày 28-9-2013, ngài được Đức Thánh cha Phanxicô bổ nhiệm làm Tổng giám mục phó có quyền kế vị của Tổng giáo phận TP.HCM. Từ ngày 22-3-2014, ngài là Tổng giám mục Chính tòa Tổng giáo phận TP.HCM, sau khi Tổng giám mục Hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn từ nhiệm vì lý do sức khỏe. Đức TGM Phaolô được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam (2013-2016). Từ năm 2014, Đức TGM Phaolô Bùi Văn Đọc được Đức Giáo hoàng Phanxicô bổ nhiệm làm thành viên Bộ Truyền giáo của Giáo hội Vatican.

Đức giám mục Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám mục Giáo phận Mỹ Tho, Tổng thư ký HĐGMVN (2016-2019), trong trả lời phỏng vấn của Vatican News sau khi TGM Phalô qua đời đã nhận xét: “Đức cha Phaolô là một người thông minh và có mối quan hệ tốt với mọi người và nhờ điều này ngài đã tạo được một bầu khí hiệp thông thật sự trong giáo phận của ngài.”

Trên trang Facebook của tạp chí Công giáo Đồng Hành ngày 8-3-2018, linh mục Phạm Quang Long chia sẻ: Đức TGM Phaolô Bùi Văn Đọc ra đi, Giáo hội khó khăn về nhân sự.

Đức cố TGM Phaolô Bùi Văn Đọc là khuôn mặt nổi bật trong giới giáo sư đại chủng viện Việt Nam, dù người không có bằng tiến sĩ. Sức khỏe người có vẻ suy giảm kể từ khi đảm nhận sứ vụ Tổng Giám mục Sài Gòn từ năm 2014.Tổng Giáo phận Sài Gòn hiện có hai giám mục phụ tá, nhưng không ai đóng vai trò thay thế Đức TGM Phaolô. Một số giám mục Việt Nam đang tiến gần tới tuổi 75, là tuổi nghỉ hưu theo Giáo luật, trong khi hai giáo phận khác còn đang trống ngôi. Với việc khuyết vị ở giáo phận quan trọng như Saigon, việc tìm kiếm nhân sự cho Giáo hội Việt Nam càng trở nên khó khăn.

Đức cha Phaolô Bùi Văn Đọc đã được Chúa đón về Nước Trời ngay tại Thánh địa của Giáo hội trần gian Vatican. Ngài đã ra đi ngay sau khi vừa chủ tế thánh lễ trên mộ Thánh Phaolô ở Rôma – Thánh bổn mạng của ngài. Từ sự rời khỏi thế gian để trở về Nhà Cha chung thật đặc biệt của ngài, tôi chiêm nghiệm rằng: Chúa luôn dành quyền làm những việc mà Ngài muốn làm và chỉ Ngài mới có thể làm được. Tôi cũng chia sẻ tâm tình của Đức cha Bùi Tuần coi đây là một thông điệp của Chúa: “Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn”, bởi vì không biết lúc nào Chúa gọi ta trở về. Sinh ký tử quy. Và nếu ta không luôn trong tư thế chuẩn bị sẵn sàng để chờ lời gọi đó, ta sẽ khó lòng mà có được một cuộc sống đời sau xứng đáng với những hồng ân Thiên chúa đã ban cho ta (mà hầu hết là ta không chịu nhận ra chúng) trong những tháng năm trên chốn hồng trần.

Xin hãy chung lời cầu nguyện cho linh hồn Đức cố Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc, cậy vì lòng Chúa hay thương xót mà rộng lòng bỏ qua cho những lỗi lầm mà ngài không thể nào tránh khỏi khi ngài còn ở thế gian này để ngài có thể sớm được Chúa đón về nước Người trong tiếng hoan ca của các thiên thần và sự đón mừng của những người lành.

PHẠM HỒNG PHƯỚC    

+ Ảnh từ Internet. Thanks.