Với việc có thêm tuyến cáp quang biển (submarine cable) Internet quốc tế Intra Asia (TGN-IA, Liên Á) gặp sự cố từ trưa 28-1-2023, Việt Nam hiện có tới 4 trong số 5 tuyến cáp quang biển đang bị lỗi. Đây là tuyến cáp quang biển quốc tế thứ 2 của Việt Nam bị sự cố từ đầu năm 2023 đến nay, sau sự cố của tuyến cáp quang biển APG (Asia Pacific Gateway) xảy ra ngày 21-1-2023 (tức 30 Tết Quý Mão) trên nhánh S9 hướng kết nối đi Singapore. Đáng chú ý, tuyến APG đã gặp sự cố ở phân đoạn thứ 2 trong khi vẫn chưa sửa chữa xong sự cố xảy ra ngày 26-12-2022 trên nhánh S6 gần Hong Kong.

Việc sửa chữa các sự cố trên các tuyến cáp quang biển vừa khó khăn, vừa phụ thuộc vào quốc tế. (Ảnh: Internet. Thanks).

Như vậy, hiện nay, có tới 4 trong 5 tuyến cáp quang biển kết nối Internet quốc tế của Việt Nam đang gặp sự cố gồm AAG (Asia America Gateway), AAE-1 (Asia – Africa – Euro 1), APG và mới nhất là TGN-IA. Hiện chỉ còn duy nhất tuyến cáp quang biển SMW3 (SEA – ME – WE3) đang hoạt động bình thường.

Tuyến AAG trong năm 2022 đã nhiều lần gặp sự cố trên cả 2 hướng đi Singapore tại các nhánh S1B, S1D và lỗi nguồn tại trạm cập bờ TungKu ở Brunei; và đi Hong Kong tại nhánh S1H và S1I. Theo thông tin từ các nhà cung cấp ISP, hiện nay mới chỉ sửa chữa xong sự cố tại nhánh S1H. Còn tuyến cáp AAE-1 đã gặp sự cố vào cuối tháng 11-2022 trên các nhánh S1H.1 hướng Hong Kong và S1H.3 hướng đi Singapore. Chỉ mới có sự cố trên nhánh S1H.3 được sửa xong vào ngày 14-1-2023.

Tuyến cáp quang biển IA được đưa vào hoạt động từ tháng 11-2009, dài 6.800km, kết nối Singapore, Việt Nam, Philippines, Hong Kong và Nhật Bản. Đây là tuyến cáp quang quan trọng để trung chuyển lưu lượng Internet ở trong khu vực Đông Nam Á đến Châu Mỹ và Châu Âu. Nguyên nhân của sự cố ngày 28-1-2023 là do đứt cáp tại vị trí cách trạm cập bờ Singapore khoảng 130 km. Sự cố này làm mất toàn bộ dung lượng kết nối quốc tế từ Việt Nam đi Singapore trên tuyến cáp IA.

Các sự cố trên các cáp quang biển quốc tế không chỉ ảnh hưởng tới việc kết nối Internet quốc tế của Việt Nam mà còn với nhiều nước cùng sử dụng chúng. Và việc sửa chữa các sự cố này hoàn toàn phụ thuộc vào đơn vị quản lý cáp quốc tế.

Việc cùng một lúc có tới 4/5 tuyến cáp quang biển quốc tế bị sự cố gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng kết nối Internet ra quốc tế từ Việt Nam. Có lẽ đây là lần đầu tiên có tới 4 tuyến cáp cùng gặp sự cố một lúc. Theo quy trình trước nay, hễ có sự cố trên tuyến cáp nào, các nhà mạng phải điều tiết và phân bố lưu lượng sang các tuyến cáp khác. Riêng với tình hình căng như hiện nay, người ta chỉ có thể trông chờ vào giải pháp ứng cứu phần nào bằng các tuyến cáp Internet quốc tế trên đất liền qua lãnh thổ Trung Quốc (nước này lại cũng nghỉ Tết Nguyên đán).

Bản đăng trên báo Người Lao Động Online ngày 31-1-2023.

NGÔ LÊ