Hôm nay ngày 5-3-2025 là thứ Tư lễ Tro (Ash Wednesday) của người theo đạo Công giáo toàn cầu. Thứ Tư lễ Tro bắt đầu cho mùa Chay Thánh (The First Day Of Lent) kéo dài 40 ngày.

Và theo Giáo luật được thực thi ở Việt Nam hiện nay, chỉ có hai ngày là thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh là buộc giáo dân phải giữ chay kiêng thịt. Theo luật của Giáo hội Hoa Kỳ, tất cả các ngày thứ Sáu trong mùa Chay phải kiêng thịt.

Giữ chay là một thuật ngữ có lẽ chỉ được người Công giáo dùng. Giữ chay có nghĩa rộng hơn ăn chay và bao trùm cả ăn chay. Ăn chay chỉ là một việc trong giữ chay. Vì giữ chay thì ngoài việc ăn chay kiêng thịt, tín hữu còn phải sống đạo đức thánh thiện hơn, hy sinh, hãm mình, tránh xa nhục dục, không làm việc xấu, và đặc biệt là cầu nguyện và làm việc bác ái. Giáo hội nhấn mạnh 3 việc quan trọng và cần thiết phải làm trong mùa Chay là giữ chay, cầu nguyện và làm việc bác ái. Tất nhiên giữ chay không phải là khổ hạnh.

Điều 1251 của Giáo Luật Công giáo ghi: “Thứ Tư lễ Tro và lhứ Sáu Tuần Thánh buộc phải giữ chay và kiêng thịt.” Trong ngày giữ chay, tín hữu chỉ được ăn một bữa no và hai bữa (bao gồm bữa sáng) ăn ít, không được ăn no. Không được ăn vặt giữa các bữa ăn. Có thể uống sữa hay các loại nước trái cây. Kiêng thịt ở đây là không được ăn các loại thịt máu nóng (heo bò gà vịt,…) và được ăn các loài vật máu lạnh (tôm cá,…) và trứng.

Về tuổi giữ chay:

• Trẻ em từ 14 đến 17 tuổi : Phải kiêng thịt (được miễn giữ chay)​
• Người thành niên từ 18 tuổi đến 59 tuổi: Phải giữ chay và kiêng thịt​
• Các tín hữu từ 60 tuổi trở lên: Phải kiêng thịt (được miễn giữ chay)​

Giáo luật miễn giữ chay kiêng thịt cho các tín hữu:

• Phụ nữ có thai, phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ​
• Những người bệnh, sức khỏe yếu​
• Những người phải làm việc nặng nhọc​
• Những người không được cho các thức ăn nào khác
• Những người nghèo khổ sở vì đói​
• Những người được giám mục bản quyền chuẩn miễn​.

Ảnh từ Internet. Thanks.

Trong ngày lễ Tro có nghi thức xức tro đã được linh mục thánh hóa lên trán tín hữu. Theo Tổng Giáo phận Hà Nội: Tro bụi là biểu tượng sự dòn mỏng của con người, nay còn mai mất, nên khi nhận một ít tro, người tín hữu phải nhớ mình là kiếp phù du. Trong Cựu Ước, tro được dùng như dấu chỉ sự khiêm nhường và tính phải chết; đồng thời cũng là dấu chỉ lòng lo buồn và thống hối về tội lỗi. Theo Tân Ước, nghi thức xức tro, mở đầu mùa Chay là mùa thống hối, nhắc bảo mỗi tín hữu phải làm mọi việc vì sáng danh Chúa và phục vụ tha nhân, dù là việc làm nhỏ bé nhất.

Bài Thánh ca “Hỡi Người Hãy Nhớ” có điệp khúc: “Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro. Một mai người sẽ trở về bụi tro”.

A.P.