Thứ Bảy ngày 06 tháng 9 năm 2025

Rằm tháng Bảy Vu Lan báo hiếu và xá tội vong nhân

Rằm tháng Bảy âm lịch có hai chiều kích tâm linh.

Vu Lan báo hiếu

Đây lại thêm một dịp nữa trong năm để nhắc nhở các con cháu về lòng thảo kính cha mẹ ông bà tổ tiên.

Tích xưa kể rằng lễ Vu Lan xuất phát từ câu chuyện của Bồ tát Mục Kiều Liên – 1 trong 2 đại đệ tử của Phật Thích Ca. Khi nghe tin mẹ mình bị lưu đày kiếp Ngạ Quỷ, vì thương mẹ nên ông dùng phép đến tìm mẹ và dâng cơm cho bà. Nhưng cơm vừa đến miệng mẹ thì lại biến thành tàn lửa. Mục Kiền Liên đau lòng quay về tìm Phật để hỏi cách cứu mẹ. Phật nói rằng: “Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày Rằm tháng Bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó.” Ông đã thực hiện theo lời Phật dạy và cứu được mẹ. Về sau ngày Rằm tháng Bảy được xem như ngày báo hiếu cha mẹ.

Ảnh từ Internet. Thanks.

Ở Việt Nam, ngày Vu Lan diễn ra nghi thức cài bông hồng lên ngực áo. Ai còn mẹ thì được cài bông màu đỏ, còn ai mất mẹ thì cài bông màu trắng. Nghi thức này xuất phát từ áng văn viết về mẹ của Thiền sư Thích Nhất Hạnh mang tên “Bông Hồng Cài Áo” (năm 1962). Trong một chuyến đi Nhật Bản, Thiền sư rất lạ khi thấy người Nhật thành kính gài tặng ông một bông hoa trắng lên ngực áo. Sau khi tìm hiểu và biết được ý nghĩa cao đẹp của việc này, ông đã chọn bông hoa hồng làm biểu tượng cho lễ Vu Lan báo hiếu của nhà Phật và bắt đầu đầu lan tỏa nghi thức trong cộng đồng Phật giáo ở Việt Nam.

Hạnh phúc cho những ai có cha mẹ còn đang sống bên mình. Báo hiếu không phải đợi tới lúc cha mẹ qua đời mới tưởng nhớ, cúng kiến, giỗ quảy linh đình; mà con cái nên tận dụng ngay và luôn thời gian quý giá Trời ban cha mẹ còn đang sống với mình để báo đáp ơn nghĩa sinh thành.

Ca dao có câu:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.

Xá tội vong nhân

Rằm tháng Bảy còn là dịp để mọi người hợp lực cầu cho các hương hồn được Trời Phật xá tội, “đặc xá” khỏi lò luyện hình, để được hưởng phước sống an yên vĩnh hằng. Nghi thức quen thuộc trong ngày này là bày lễ cúng chúng sinh ngoài sân, trước thềm nhà để cúng cô hồn, ma đói là những vong linh ”không nơi nương tựa”. Từ đó phát sinh ra hành động “giựt cô hồn” là người ta (thường là trẻ em) xông vào “giành giựt” đồ cúng.

Suy rộng ra, “xá tội vong nhân” còn là dịp để chúng sinh buông bỏ sân si thù hận ghét bỏ nhau, tha thứ cho người khác. Buông bỏ thù hận ghét bỏ vốn làm nặng lòng mình trước tiên sẽ giúp chính mình được nhẹ lòng.

Hy vọng trong và tiếp sau ngày rằm tháng Bảy “xá tội vong nhân” này, trên cõi mạng, Cõi Phây sẽ giảm mạnh những status chửi rủa, xúc phạm, xúc xiểm nhau – đặc biệt là trù dập nhau cho nát như con ruồi bị đập hả hê. Với cộng đồng mạng, đó là những luồng tà khí khói độc làn ô uế vẩn đục không gian mạng – nơi cần trong lành xanh tươi cho bá tánh tương tác với nhau.

A.P.