Tuyến xe lửa cao tốc dài nhất thế giới đã được Trung Quốc khánh thành ngày 26-12-2012. Tuyến này dài 2.298km (1.428 mile) từ thủ đô Bắc Kinh (Beijing) ở miền bắc tới Quảng Châu (Guangzhou), một trung tâm kinh tế ở châu thổ sông Châu Giang (Pearl River) ở miền nam.

Hai chuyến tàu đầu tiên khai trương tuyến đường sắt này, một xuất phát từ Bắc Kinh lúc 9 giờ sáng đi Quảng Châu và một rời Quảng Châu 1 giờ sau đó đi Bắc Kinh.

Có 155 đôi tàu sẽ chạy mỗi ngày. Các đoàn tàu sẽ chạy với vận tốc ban đầu là 300km/g (186mph) với thời gian hành trình khoảng 8 giờ (tương đương đi từ New York tới Key West ở bang Florida, Hoa Kỳ hay từ thủ đô Luân Đôn của Anh băng qua châu Âu tới thủ đô Belgrade của Serbia – Montenegro). Trước đây thời gian nhanh nhất để xe lửa chạy giữa hai thành phố này là hơn 20 giờ.

Một chuyến xe lửa cao tốc (bullet train) trên cầu Yongdinghe ở Bắc Kinh ngày 26-12-2012. (Xinhua/Jiao Hongtao/AP)

Tất nhiên giá vé đi tàu cao tốc cũng cực cao. Từ Bắc Kinh đi Quảng Châu, giá ghế một chiều hạng thương gia cao hơn 1 tháng lương của nhân viên văn phòng bình thường.  Ghế ngồi hạng 2 giá 865 nhân dân tệ (139 USD), so với 426 nhân dân tệ (68 USD) của mức giá rẻ nhất trên xe lửa bình thường. Cũng có giá vé rẻ, chỉ 251 nhân dân tệ (40 USD) với loại ghế phố thông. Giá vé máy bay 2 chiều của hàng không giá rẻ bay giửa 2 thành phố này khoảng 300 USD.

Các nhà báo đang tác nghiệp bên chuyến tàu cao tốc đang chuẩn bị khởi hành từ Bắc Kinh đi Quảng Châu ngày 26-12-2012. (Agence France-Presse — Getty Images).

Đường sắt là một phần không thể tách rời trong hệ thống vận tải của Trung Quốc. Chính phủ nước này đã có kế hoạch xây dựng một mạng lưới đường sắt cao tốc với 4 tuyến đông-tây và 4 tuyến bắc-nam vào năm 2020 có tổng chiều dài hơn 48.000km (hơn 30.000 mile).

(Nguồn ảnh: Internet. Thanks.)

Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Trung Quốc, từ Bắc Kinh đi Thiên Tân (Tianjin) được khánh thành 1 tuần trước ngày khai mạc Olympics 2008. Tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh – Thượng Hải dài 1.320km (819 mile) được khánh thành tháng 11-2010 nối liền 2 trong những vùng kinh tế quan trọng nhất của Trung Quốc.

Hiện nay hệ thống đường sắt cao tốc ở nước đông dân nhất hành tinh này dài tổng cộng 9.349km (5.809 mile) và dự kiến đạt 18.000km (11.184 mile) vào năm 2015.

Trước thực trạng chất lượng công trình và năng lực quản lý của Trung Quốc, người ta không khỏi lo sợ cho sự an toàn của hệ thống đường sắt cao tốc này. Hồi tháng 7-2011, một tai nạn tàu cao tốc đã giết chết 40 người càng làm tăng mối quan ngại về sự an toàn của hệ thống đường sắt cao tốc phát triển quá nhanh và đe dọa tới kế hoạch xuất khẩu công nghệ đường sắt cao tốc. Tai nạn này xảy ra gần thành phố duyên hải đang bùng nổ tăng trưởng Wenzhou khi một đoàn tàu cao tốc lao vào một đoàn tàu khác bị kẹt trên đường ray do bị sét đánh trúng. Cũng bởi tai nạn này mà đầu tư cho đường sắt đã bị cắt giảm. Hồi đầu năm nay, Trung Quốc đã cắt bớt 500 tỷ nhân dân tệ (80,27 tỷ USD) từ mức đầu tư cho đường sắt vốn đã được lên kế hoạch còn 2.300 tỷ nhân dân tệ trong kế hoạch 5 năm tới 2015.

Zhou Li, Cục trưởng Cục Khoa học và Công nghệ của Bộ Đường sắt Trung Quốc trấn an: “Chúng tôi đã phát triển các biện pháp có hiệu quả toàn diện để quản lý sự an toàn.”

(Nguồn ảnh: Internet. Thanks.)

Trong khi đó, ngành đường sắt đang thiếu vốn đầu tư trầm trọng. Doanh thu cũng giảm thê thảm. Trong 6 tháng đầu năm 2012, ngành đường sắt Trung Quốc thua lỗ sau thuế tới 8,8 tỷ nhân dân tệ và đang phải đối mặt với tình trạng chi phí hoạt động tăng lên và nợ nần chồng chất hơn. Chủ yếu huy động vốn bằng trái phiếu quốc gia, theo báo Mỹ The New York Times (26-12-2012), các công trình xây dựng đường sắt cao tốc ở Trung Quốc tới nay mắc nợ tới gần 4.000 tỷ nhân dân tệ (640 tỷ USD). Dạo tháng 5-2012, Trung Quốc cho biết sẽ cho phép đầu tư tư nhân vào ngành đường sắt, nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn còn hoài nghi.

Bắc Kinh tuyên bố vẫn tiếp tục đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt cao tốc giữa các thành phố lớn, cũng như kế hoạch mở rộng chúng tới Nga và xuống Đông Nam Á.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 26-12-2012)

 VIDEO CLIPS

China inaugurated world’s longest high-speed rail route Beijing to Guangzhou.

World’s Longest High Speed Train Line Opens In China.