Cuộc tranh luận “mình chống ta” của 15 ứng cử viên Cộng hòa Mỹ
TRANH CỬ TỔNG THỐNG MỸ 2016
Chiều tối 16-9-2015 (theo giờ Mỹ), trong khung giờ vàng (happy hour), hệ thống truyền hình toàn quốc Mỹ CNN đã tổ chức cuộc tranh luận được truyền hình trực tiếp giữa 15 ứng cử viên tổng thống thuộc đảng Cộng hòa (GOP) tại Thư viện Tổng thống Reagan (Reagan Library, 40 Presidential Dr, Simi Valley, CA 93065). Thời gian bắt đầu chính thức từ 18g, theo giờ miền Đông Hoa Kỳ – ET (tức 5g sáng 17-9 ở VN).
Đây là cuộc tranh luận thứ 2 của các ứng cử viên GOP. Cuộc tranh luận đầu tiên diễn ra tối 6-8-2015 do kênh truyền hình Fox News tổ chức tại Cleveland (Ohio). Có tới 17 ứng cử viên tham gia trong 2 đợt. Từ nay tới khi hai đảng Cộng hòa và Dân chủ chính thức chọn ứng cử viên của đảng mình, các ứng cử viên sẽ có hàng loạt cuộc tranh luận giữa nhau được các đài truyền hình toàn quốc như CNN, Fox, CNBC, CBS, ABC, NBC, Telemundo, Salem Media,.. tổ chức và truyền hình trực tiếp.
Cuộc tranh luận tại California tối 16-9 có 15 ứng cử viên GOP, chia làm 2 đợt. Mở hàng là 4 ứng cử viên: George Pataki (Thống đốc bang New York), Rick Santorum (cựu Thượng nghị sĩ Mỹ), Bobby Jindal (Thống đốc bang Louisiana) và Lindsey Graham (Thượng nghị sĩ Mỹ). Sân khấu được trang trí bằng mô hình lớn của một chiếc chuyên cơ Air Fores One của Tổng thống Mỹ. Ai trong họ sẽ là chủ nhân của chiếc chuyên cơ này sẽ được quyết định trong cuộc bầu cử ngày thứ Ba 8-11-2016.
Nhưng nhân vật “hot boy” trong các cuộc tranh luận cũng như mọi hoạt động tranh cử của GOP cho tới nay vẫn là nhà tỷ phú sinh năm 1946 Donald Trump bất cần đời và chẳng biết sợ ai. Từ khuôn mặt, dáng vẻ cho tới lời ăn tiếng nói của ông đều gây ấn tượng mạnh, đặc biệt là với giới cử tri trẻ và những người thích nước Mỹ có một sự thay đổi theo hướng vĩ đại hơn – như khẩu hiệu tranh cử của ông Trump (Make America Great Again!). Sở dĩ ông Trump mạnh miệng là vì ông đủ tiền để tranh cử, không cần phải nhờ vả nhà tài trợ nào. Với những gì ông Trump hứa hẹn (như giảm thuế, giảm nhiều mức phí,…), cử tri rộng rãi coi mòi khoái cái bụng. Chắc có những người nghĩ rằng nếu trở thành tổng thống, ông Trump có đủ năng lực và kinh nghiệm để giúp người Mỹ làm giàu như ông. Cho tới nay, qua các cuộc thăm dò dư luận, ông Trump đang dẫn đầu trong các ứng cử viên GOP.
Sự tham gia của ông Trump hiện đang làm lu mờ ứng cử viên nặng ký là Jeb Bush, sinh năm 1953, cựu Thống đốc bang Florida, con trai cựu Tổng thống George H. W. Bush và em trai của cựu Tổng thống George Bush.
Giới công nghệ thú vị với nữ doanh nhân Carly Fiorina sinh năm 1954, bóng hồng duy nhất trong cuộc đua của đảng Cộng hòa vào Nhà Trắng 2016. Bà là cựu CEO của hãng Hewlett-Packard, từ năm 1999 tới 2005. Bà còn là lãnh đạo của nhà mạng Mỹ AT&T và hãng Lucent.
Tuy nhiên, có lẽ ông Trump chỉ là một nhân vật bung xung làm cho cuộc tranh cử tổng thống Mỹ thêm mắm thêm muối sống động hơn. Báo Washington Post (14-9-2015) cho biết: kết quả cuộc thăm dò dư luận do báo này kết hợp với hãng truyền hình ABC tổ chức trong tháng 9-2015, 60% người Mỹ cho rằng ông Trump không đủ phẩm chất để làm tổng thống Mỹ. Có 56% số cử tri đăng ký cũng nghĩ như vậy.
Cuộc tranh luận thứ ba của GOP sẽ diễn ra vào ngày thứ Tư 28-10-2015 tại Đại học Colorado ở Boulder (bang Colorado) do kênh truyền hình CNBC trực tiếp truyền hình.
PHẠM HỒNG PHƯỚC
(East Coast Hoa Kỳ 16-9-2015)
+ Ảnh chụp qua màn hình TV và có trên Internet.