+ Trên cả nước Việt Nam ngày nay, đặc biệt là ở hai thành phố lớn nhất là TP.HCM và Hà Nội, có vô số tượng đài mới và cũ có đặt những chiếc lư hương để những người tôn kính thắp hương. Xin đừng nhầm lẫn giữa việc thắp hương tưởng nhớ với thắp hương thờ cúng – hai nghi thức này hoàn toàn khác nhau. Và việc thắp hương trước các tượng đài danh nhân hoàn toàn chỉ là để tưởng nhớ.

+ Tài liệu “Sự thờ cúng đức thánh Trần Hưng Đạo ở Thành phố Hồ Chí Minh” trong môn Việt Nam Học của Đại học Quốc gia Hà Nội – VNU có viết: “Quốc Công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (1228 – 1300) (Trần Hưng Đạo) là anh hùng dân tộc kiệt xuất, nhà chính trị, quân sự lỗi lạc, danh nhân văn hóa của dân tộc ta. Ông là con trai của An Sinh Vương Trần Liễu, cháu vua Trần Thái Tông, quê ở Tức Mặc, Mỹ Lộc, Hà Nam Ninh (nay là Nam Định). Với tài thao lược, trí dũng song toàn, Ông đã lãnh đạo toàn quân, toàn dân chiến đấu và ba lần giành thắng lợi vĩ đại trước quân Nguyên Mông hùng mạnh, giữ vững nền độc lập của nước nhà. Ghi nhận công lao to lớn của Ông, ngày 18/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí sắc lệnh số 22 ban hành 5 ngày lễ chính thức của đất nước, trong đó có ngày giỗ Ngài Trần Hưng Đạo . Từ đó đến nay, ngày 20/8 âm lịch hàng năm đã trở thành ngày Lễ quan trọng của dân tộc ta ở trong nước và ở nước ngoài.”

+ Vào hạ tuần tháng 10-2018, Sở Văn hóa – Thể thao TP.HCM đã kiến nghị UBND TP.HCM bố trí sử dụng vốn ngân sách để tu dưỡng, tôn tạo công trình tượng đài Trần Hưng Đạo và tượng đài Thánh Gióng trên địa bàn quận 1; đồng thời giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích thành phố làm chủ đầu tư. Theo sở này, 2 công trình tượng đài trên (xây dựng trước năm 1975) có quá trình lịch sử gắn liền với người dân thành phố, hiện nay đã xuống cấp.

Chiều 15-1-2019, Văn phòng UBND TP.HCM cho biết, về quản lý, tu sửa, tôn tạo sửa chữa các tượng đài trên địa bàn TP, UBND TP.HCM giao UBND Q.1 sửa chữa, tôn tạo công trình tượng đài Trần Hưng Đạo và tượng đài Thánh Gióng. UBND các quận, huyện thực hiện việc quản lý, khảo sát, kiểm định và tu sửa, tôn tạo các công trình tượng đài trên địa bàn quản lý theo đúng quy định. Sở VH-TT phối hợp với các đơn vị liên quan hỗ trợ, hướng dẫn về chuyên môn trong việc tu sửa, tôn tạo tượng đài Trần Hưng Đạo, tượng đài Thánh Gióng và các tượng đài trên địa bàn thành phố theo đúng quy định.

Quả là một chuyện rất đỗi bình thường và đáng quý đã bị ai đó đẩy thành bất thường và gây sóng gió trên mạng khi chọn ngày khởi công tôn tạo, sửa chữa công trình tượng đài Trần Hưng Đạo vào đúng ngày 17-2-2019, ngày mà năm nay toàn dân cả nước kỷ niệm 40 năm cuộc chiến vệ quốc bảo vệ biên giới phía Bắc (1979), chống quân Trung Quốc theo lệnh của nhà cầm quyền Bắc Kinh ồ ạt tràn qua tấn công xâm lược toàn bộ 6 tỉnh biên giới của Việt Nam. Và việc khởi công trong ngày nhạy cảm này lẽ ra cũng không có gì ầm ĩ nếu như không bắt đầu bằng việc ai đó cho xe cẩu chiếc lư hương đã tồn tại trước pho tượng Trần Hưng Đạo suốt hơn nửa thế kỷ nay. Hành động cẩu lư hương tưởng nhớ vị anh hùng dân tộc chống quân Nguyên Mông xâm lược vào đúng ngày toàn dân tộc tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ hy sinh chống quân Trung Quốc xâm lược quả là một hành động cẩu thả về… chính trị.

Sao không chọn một ngày khác để khởi công một công trình không phải là khẩn cấp?

+ Chiếc lư hương không có tội. Nếu đã có ý định tụ tập thì có hay không có lư hương cũng vậy thôi. Ai vi phạm pháp luật, tụ tập gây rối an ninh trật tự, nhà chức trách cứ việc chiếu theo luật pháp mà xử lý. Luật hiện hành có đủ mà. Chẳng lẽ để không còn tai nạn giao thông thì chỉ việc cấm xe!

PHẠM HỒNG PHƯỚC

+ Ảnh: Internet. Thanks.