Tôi xin nói ngay với các bạn mình để đừng có giận: kể từ nay, tôi hỗng dám chụp hình chung với ai hết. Kể cả với Miss Universal hay Miss World. Em nó nhút nhát ngây thơ nên sợ lắm cơ!

Đây nè, sau khi thành phố New York hôm 25-4 họp báo tiết lộ rằng hai anh em nghi phạm vụ đánh bom kép ở Boston (bang Massachusetts) đêm 18-4 cướp chiếc Mercedes SUV với ý định chạy sang thành phố New York đánh bom ở Quảng trường Times Square, người ta lập tức công bố tấm ảnh chụp nghi phạm em Dzhokhar Tsarnaev, 19 tuổi, cùng một nhóm bạn chung lớp trong chuyến thăm quảng trường này hồi tháng 11-2012. FBI cho biết đã thẩm vấn các nhân vật có trên tấm ảnh đó.

Dzhokhar Tsarnaev (thứ 2 từ phải) và 2 người bạn Dias Kadyrbayev và Azamat Tazhayakov tại Times Square.

Xui xẻo nhất trong số những người bạn chụp chung tấm ảnh với Dzhokhar Tsarnaev là hai thanh niên Dias Kadyrbayev, 19 tuổi, và Azamat Tazhayakov, 20 tuổi, từ Kazakhstan (một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ) sang Mỹ du học. Hôm 20-4, họ đã bị “văng miểng” khi tuy không bị FBI coi họ là nghi phạm đồng bọn với hai anh em Tsarnaev, nhưng họ lại bị cơ quan xuất nhập cảnh bắt tống vô nhà giam với tội danh vi phạm quy định của visa. Cụ thể là hai thanh viên này sang Mỹ với visa du học nhưng lâu nay không còn đến lớp nữa.

Hai thanh niên Kazakhstan sống trong một căn hộ tại New Bedford gần trường đại học bang University of Massachusetts Dartmouth, nơi Dzhokhar là sinh viên năm thứ hai. Theo 3 nguồn tin của cơ quan công lực, hai anh em nghi phạm đã tới căn hộ này sau vụ đánh bom. Cảnh sát đã lần theo dấu các cuộc gọi và những tin nhắn bằng tiếng Nga từ điện thoại di động của một nghi phạm tới hai thanh niên này. Có tin nói FBI đã tìm được một chiếc điện thoại của Tamerlan tại căn hộ này.

Có thể thông qua 2 thanh niên Kazakhstan này, FBI biết được chỗ Tamerlan chôn giấu chiếc laptop của mình. Trong suốt 3 ngày qua, các nhân viên điều tra mặc những bộ đồ chống độc đã đào bới một chiếc hố chôn rác ở New Bedford để cố gắng tìm chiếc laptop đó. Họ tin rằng mình có thể sẽ tìm được những thông tin đáng giá từ chiếc máy tính này.

Bà Zubeidat Tsarnaeva, mẹ của hai nghi phạm, ngạc nhiên khi có tin cách đây 18 tháng, bà đã cùng với con trai Tamerlan bị CIA đưa vào cơ sở dữ liệu những phần tử nguy hiểm đối với Mỹ. CIA đã yêu cầu Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia USNCC làm điều này hồi mùa thu 2011 sau khi chính phủ Nga liên hệ với CIA để khuyến cáo rằng cả hai mẹ con đã trở thành những dân quân tôn giáo. Trước đó, vào tháng 3-2011, cơ quan an ninh FSB của Nga đã yêu cầu FBI điều tra hai mẹ con Tamerlan vì họ cho rằng hai mẹ con này là dân quân Hồi giáo cực đoan. Tới tháng 6-2011, FBI đã đóng lại hồ sơ sau khi không tìm được chứng cứ cho thấy hai mẹ con có liên quan tới bất cứ tổ chức khủng bố nước ngoài nào. Mãi cho tới nay, FBI và chính quyền Mỹ mới biết hai mẹ con Tamerlan có tên trong danh sách này. Cách đây khoảng một năm, bản danh sách “đen” gọi là TIDE này có khoảng 745.000 người.

Một số nghị sĩ Mỹ nêu nghi vấn rằng liệu FBI đã có điều tra thỏa đáng không sau ít nhất 3 lần trong năm 2011 phải làm việc có liên quan tới Nga về hai mẹ con Tamerlan, trong đó phía Nga đã có 2 lần: tháng 3 và mùa thu 2011 thông báo cho phía Mỹ biết thông tin về nhân thân đáng ngờ của hai mẹ con người Hồi giáo gốc Chechnya này. Các nghị sĩ này phê phán cách làm việc của cả hai cơ quan CIA và FBI, thiếu sự phối hợp cần thiết mà hậu quả là để xổng những đối tượng chết người. Theo luật định, CIA chỉ hoạt động ở nước ngoài, còn mọi chuyện an ninh trong nước là chức trách của FBI. Nhưng cứ coi phim của Hollywood hay trên kênh truyền hình AXN thì thấy hai cơ quan an ninh này thường ông chằng, bà chuộc với nhau.  

Bà Tsarnaeva có quốc tịch Mỹ, đã trở về sống ở tỉnh bán tự trị Dagestan của Nga từ giữa năm 2012 sau khi bị bắt giữ về tội ăn cắp quần áo phụ nữ trị giá 1.624 USD tại siêu thị Lord & Taylor ở hạt Natick. Do không có mặt tại tòa, bà đã bị tòa phát lệnh truy nã. Đó là lý do bà không dám trở lại Mỹ vì sợ bị bắt. Bây giờ, mọi nỗ lực “đi tìm công lý cho con ngay trên đất Mỹ” được đặt vào tay ông bố Anzor Tsarnaev, một luật sư di dân sang Mỹ từ năm 2001 và mới trở lại Nga hồi năm ngoái vì lý do sức khỏe. Cũng vì sức khỏe đột ngột xấu đi mà ông đã không sang Mỹ hôm 26-4 như đã loan báo. Ông qua Mỹ ngoài chuyện làm sáng tỏ nhiều chuyện về con trai nghi phạm số 2 đang bị thương và ở trong nhà tù, còn lo vụ mai táng cho con trai nghi phạm số 1 đã bị cảnh sát bắn chết nửa khuya về sáng 19-4.

Cha mẹ hai nghi phạm trong một cuộc họp báo ở Dagestan.

Không chỉ bị Quốc hội rầy rà, FBI còn nhận những lời càm ràm từ nhà chức trách thành phố New York, bởi bị cho là quá rề rà. Họ đã có lời khai của Dzhokhar về việc hai anh em tính cho nổ bom tại thành phố này từ thứ Hai 22-4 nhưng mãi tới thứ Tư mới thông báo cho New York biết. Cảnh sát New York nói rằng do họ chẳng biết mà đề phòng, lỡ hai nghi phạm có đồng bọn tiếp tục thực hiện kế hoạch “bùm” ở New York thì thật là tai ương.

FBI hiện tung lực lượng ráo riết điều tra cả trong và ngoài nước, cố gắng thu thập các mảnh thông tin để ghép lại thành bức tranh về một kế hoạch khủng bố. Họ gặp quá nhiều khó khăn. Nghi phạm chủ mưu Tamerlan đã bị cảnh sát bắn chết. Hên là nếu bữa tối 19-4 mà Dzhokhar bị chết luôn trước trận mưa đạn của cảnh sát thì quả là dứt manh mối.

Nhưng với tuổi tác và thân phận làm em, ngoài ra còn khai là chỉ mới được anh mình tuyển mộ để phụ trong vụ đánh bom Boston, Dzhokhar chắc chắn chẳng biết gì nhiều. Hoặc là anh ta không khai gì thêm sau khi đã tỉnh táo và biết rõ quyền của mình, hoặc là anh ta khai vống lên để trở thành anh hùng tử đạo. Kiểu nào thì FBI cũng thê thảm.

Theo báo Anh Daily Mail (27-4), FBI cho biết đã tiếp cận gần tới nhân vật bị ẩn có níckname là “Misha”, người mà cha mẹ của hai nghi can nói rằng đã tác động khiến cho hai anh em nghi phạm trở nên cực đoan hơn. Cả cha mẹ lẫn chú của hai nghi phạm đều cho biết: Tamerlan từ những năm trước đã chịu ảnh hưởng mạnh mẻ bởi một người bạn mới là người Cơ đốc giáo cải sang Hồi giáo. Chính nhân vật này đã đầu độc mộ kẻ bất mãn và bất đắc chí như Tamerlan thành kẻ có quan điểm Hồi giáo mạnh mẽ và thậm chí gieo rắc lòng hận thù tôn giáo để biến anh ta thành một kẻ khủng bố.

Theo những gì FBI nắm được, Misha là một ngươì Mỹ gốc Armenia (một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ) trong độ tuổi 30, đầu cạo trọc, để râu kiểu Hồi giáo màu đỏ. Tuy nhiên, hiện hắn đã biến mất, không còn sống tại khu vực Cambridge (Massachusetts) nữa.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 27-4-2013)

+ PHOTO: Những tấm ảnh đời thường của các thành viên gia đình Tsarnaev. (Nguồn ảnh: Internet. Thanks.)

Ông bố Anzor Tsarnaev mới chụp ở Nga.

Người mẹ Zubeidat Tsarnaeva thời ở Mỹ.

Tamerlan Tsarnaev

và Dzhokhar Tsarnaev trong những khoảnh khắc đời thường ở Mỹ. Khó ai hình dung nổi hai anh em Hồi giáo gốc Chechnya này lại trở thành thủ phạm vụ đánh bom kép chấn động ở Boston làm 3 người chết và hơn 260 người bị thương, trong đó có 14 người bị mất 1 hay 2 chân.

Lệnh truy nã Dzhokhar Tsarnaev.

Bản sao lệnh khởi tố Dzhokhar.