Giải thưởng cao nhất Gordon E. Moore Award mang tên nhà sáng lập Công ty Intel với giá trị giải thưởng 75.000 USD của vòng chung kết Hội chợ Khoa học và Kỹ thuật ứng dụng Quốc tế Intel ISEF (International Science and Engineering Fair) 2013 diễn ra tại thành phố Phoenix (bang Arizona, Hoa Kỳ) từ ngày 12-5 tới 17-5-2013 thuộc về nam sinh Ionut Budisteanu, 19 tuổi, của Romania, với dự án sử dụng trí thông minh nhân tạo (artificial intelligence) để tạo ra chiếc xe tự lái (self-driving car) với chi phí thấp. Bạn cũng là 1 trong 17 người đoạt giải xuất sắc nhất trong từng bảng (trị giá 5.000 USD) và giải nhất bảng Khoa học Máy tính.

Bạn gây ấn tượng rất tốt với mọi người. Mỗi lần được xướng tên lên bục vinh quang (tới 3 lần), bạn đều nhắm mắt nhắm mũi nhăn răng cười vì “feeling” nhưng vẫn không quên căng lá quốc kỳ Romania nhỏ phía trước ngực mình. Chắc chắn hơn 21 triệu người dân sẽ rất hạnh phúc với những hình ảnh đất nước mình được vinh danh giữa một cuộc tranh tài khoa học quốc tế đỉnh cao này.

Theo hãng truyền hình NBC News, đã chế tạo được chiếc xe tự lái rẻ hơn rất nhiều so với những mẫu xe khác đang hoạt động. Bạn đã quyết định dùng trí thông minh nhân tạo để giảm giá thành của công nghệ trong các loại xe tự hành. Bạn nói mình muốn góp phần giải quyết một vấn đề toàn cầu: Năm 2004, các tai nạn giao thông đã khiến cho 2,5 triệu người chết trên toàn thế giới và có tới 87% tai nạn là do lỗi của người lái xe. Với hệ thống radar 3D và các camera gắn trên xe, Ionut đã sáng tạo ra được một thiết kế mang tính khả thi về một chiếc xe tự động điều khiển có thể dò tìm các làn đường và các vật cản trở giao thông cùng với vị trí thời gian thực của chiếc xe. Toàn bộ chi phí chỉ có 4.000 USD.

Ionut Budisteanu nói sau khi giành chiến thắng: “Tôi muốn là một nhà nghiên cứu và một giáo sư đại học để nghiên cứu giúp thế giới phát triển. Đây là mục đích vì nhân loại – hình thành một số phát minh và hình thành một số dự án để giúp toàn thể loài người và toàn thể thế giới.” (I want to be a researcher and university professor to make research to help the world to develop. This is the purpose of mankind — to create some inventions and to create some projects in order to help the entire population and the entire world.)

Trước khi đến Intel ISEF 2013, Ionut Budisteanu đã là một nhà khoa học trẻ Romania nổi tiếng và đã giành được vô số giải thưởng.

Năm ngoái, ngôi sao khoa học trẻ Jack Andraka đã rinh về nhà giải cao nhất của Intel ISEF 2012 với công trình phát triển một thiết bị xét nghiệm ung thư tuyến tụy (pancreatic cancer) rẻ hơn và nhanh hơn 28 lần so với các loại test đang có và nhạy hơn tới 100 lần.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Phoenix, Arizona 18-5-2013)

VIDEO CLIP: