Kể từ ngày 1-3-2025, bộ máy quản lý Nhà nước từ trung ương tới cấp xã phường mới được sắp xếp, tinh gọn chính thức đi vào hoạt động.

Hàng loạt bộ ngành đã được sáp nhập. Tất cả bộ ngành, tổ chức đảng, chính quyền và đoàn thể các cấp đều được sắp xếp lại tinh gọn hơn, bỏ các cấp trung gian. Đặc biệt toàn bộ cấp công an quận huyện đã chấm dứt hoạt động để thực hiện mô hình công an 3 cấp: bộ, tỉnh, và xã. Nhiều chức năng, nhiệm vụ, kèm theo thủ tục hành chính cũng được chuyển từ bộ và đơn vị này sang bộ và đơn vị khác. Chẳng hạn, thủ tục cấp đổi căn cước, cấp đổi giấy phép lái xe,… từ nay đã có thể thực hiện tại công an cấp xã phường.

(Ảnh từ Internet. Thanks).

Trước đó, từ đầu năm 2025, TP HCM đã không còn mô hình tổ dân phố, tổ nhân dân; và đã tiến hành sắp xếp, sáp nhập khu phố; cũng như sáp nhập một số phường của nhiều quận.

Tất nhiên, việc sắp xếp bộ máy quản lý Nhà nước, đơn vị hành chính như vậy sẽ gây xáo trộn, khó khăn cho cả cơ quan thực thi lẫn người dân, đặc biệt trong giai đoạn ban đầu.

Ở một góc độ nào đó, chính công nghệ tiên tiến và phổ quát, cộng với hệ thống giao thông rộng khắp và tiện lợi chính là những cơ sở vững chắc vừa là tiền đề, vừa là phương tiện để Nhà nước tiến hành sắp xếp bộ máy quản lý cũng như đơn vị hành chính. Ngày xưa, khi giao thông liên lạc khó khăn, địa phương cách trở, năng lực con người hạn chế, Nhà nước phải chia nhỏ bộ máy quản lý. Bây giờ, mạng lưới giao thông và các phương tiện giao thông thuận tiện hơn bao giờ hết, phục vụ tới tận cửa nhà người dân. Và việc xây dựng chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số cũng đã được phổ cập, hầu hết các dịch vụ hành chính công và nhiều loại hình giao dịch, dịch vụ khác đã được số hóa và đưa lên online. Cán bộ cơ quan cung cấp dịch vụ xử lý mọi thứ trên môi trường số và người dân có thể thực hiện hàng loạt thủ tục, giao dịch ở bất cứ nơi đâu có kết nối Internet, ngay cả từ nhà mình.

Việc đưa bộ máy quản lý Nhà nước mới chính thức vào hoạt động lần này có một trùng hợp thuận lơi hơn là rơi vào những ngày cuối tuần. Sau thời gian thử nghiệm, giờ đây vẫn có thêm chút thời gian để hiệu chỉnh hoạt động nhằm hoàn thiện, không để ngưng trệ, rối rắm ảnh hưởng tới hoạt động.

Các ngành, các cấp tất nhiên phải chủ động hiệu chỉnh hệ thống vận hành số của mình, đặc biệt là cơ sở dữ liệu, cho phù hợp với bộ máy quản lý mới. Việc này càng cần thiết khi thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính sao cho khi cần xác minh và sử dụng, mọi người có sẵn các thông tin mới, và cần có cả thông tin cũ để tham chiếu.

Việc thông tin, tuyên truyền cho người dân nắm rõ các sự thay đổi bộ máy quản lý và thủ tục hành chính cực kỳ quan trọng. Chúng ta thuận lợi là hiện đã hình thành được mạng lưới kết nối, thông tin giữa các cư dân, các hộ gia đình với chính quyền địa phương (như với khu dân cư, cảnh sát khu phố, các tổ chức quần chúng,…) thông qua điện thoại và các tài khoản mạng xã hội chính thống. Ngoài ứng dụng tổng VNeID, các địa phương và ban ngành cũng đã phát triển những ứng dụng số kết nối với người dân (như ứng dụng “Công dân số TPHCM”). Hệ thống truyền thông chính thống và đại chúng cũng cần được huy động trong công tác này. Các cơ quan chức năng và chính quyền cơ sở có thể khai thác các kênh thông tin này để thông tin các thay đổi về bộ máy quản lý Nhà nước, các thủ tục hành chính,… tới tận từng người dân. Cụ thể, lâu nay các cơ quan Nhà nước và đoàn thể vẫn thường xuyên cung cấp thông tin, thông báo cho từng người dân có sử dụng điện thoại di động qua các tin nhắn SMS. Chẳng hạn như người dân phải biết được nơi mà mình có thể thực hiện các thủ tục hành chính công. Làm sao để mỗi khi cần phải làm một thủ tục hành chính hay giao dịc nào, người dân chỉ cần kết nối online là có thể biết rõ.  

Bài đã in trên báo Người Lao Động Chủ nhật 2-3-2025 và trên báo NLĐ Online.

NGÔ LÊ