Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) ngày 4-8-2025 tại Hà Nội đã tổ chức lễ khánh thành, chính thức vận hành, khai thác tuyến cáp quang đất liền VSTN – tuyến cáp đầu tiên kết nối trực tiếp từ Việt Nam đến Singapore hoàn toàn qua đất liền. Và đặc biệt, đây là tuyến cáp quang quốc tế đầu tiên do doanh nghiệp Việt làm chủ đầu tư.

Nghi thức khánh thành tuyến cáp quang VSTN tại Hà Nội ngày 4-8-2025.

Tuyến cáp VSTN có tổng chiều dài khoảng 3.900km hoàn toàn nằm trên đất liền, đi qua 5 quốc gia: Việt Nam – Lào – Thái Lan – Malaysia – Singapore. VSTN kết nối trực tiếp từ trung tâm kỹ thuật VNPT tại Đà Nẵng đến các trung tâm dữ liệu quốc tế hàng đầu khu vực như: IDC Telehouse (Thailand), MY01 Cyberjaya, Equinix JH01 Johor Bahru (Malaysia), Equinix và Global Switch (Singapore). VSTN được sử dụng thiết bị truyền dẫn DWDM ghép bước sóng hiện đại, một trong những công nghệ tối tân nhất hiện nay. Mỗi bước sóng có thể truyền tải dung lượng tối thiểu 300Gbps, tổng thiết kế toàn tuyến lên đến 4Tbps và dễ dàng nâng cấp lên 12Tbps hoặc hơn.

Việc VNPT trực tiếp kiểm soát toàn tuyến từ Việt Nam đến Singapore từ điểm đầu đến điểm cuối sẽ giúp bảo đảm năng lực vận hành độc lập, xử lý nhanh các tình huống sự cố. Trong tình hình các sự cố cáp biển liên tục xảy ra và kéo dài suốt nhiều năm nay, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ Internet và kết nối quốc tế của Việt Nam, VSTN đóng vai trò như một tuyến dự phòng trọng yếu, an toàn cho hạ tầng viễn thông quốc gia. (Từ năm 2022 đến nay, hệ thống cáp quang biển đã xảy ra gần 40 sự cố, trung bình hơn 10 sự cố mỗi năm. Đặc biệt, có những thời điểm 4/5 tuyến cáp biển quốc tế kết nối Việt Nam đồng loạt gặp sự cố, gây suy giảm nghiêm trọng lưu lượng quốc tế).

Trước tháng 4-2025, Việt Nam kết nối Internet quốc tế qua 5 tuyến cáp quang biển gồm IA, AAE-1, APG, AGG, và SMW-3. Theo báo cáo của Cục Viễn thông (Bộ Khoa học và Công nghệ) hồi năm ngoái, dung lượng cáp quang biển hoạt động khoảng 38Tbps. Ngày 16-4-2025, Tổng Công ty Mạng lưới Viettel (Viettel Networks) cho biết phân đoạn cáp Asia Direct Cable (ADC) nối tới Việt Nam đã bắt đầu hoạt động. Trước đó, từ tháng 12-2024, tuyến cáp chính đã được hoàn thành và vận hành, kết nối 7 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuyến cáp quang biển ADC với dung lượng tối đa 50Tbps bắt đầu kết nối tới Việt Nam với điểm cập bờ Quy Nhơn từ tháng 4-2025. Đây là tuyến cáp quang biển thứ 6 mà Việt Nam kết nối.

Tuyến cáp quang quốc tế đầu tiên của Việt Nam – TDH – được xây dựng từ năm 1996, mà Việt Nam chỉ là đối tác tham gia. Gần 30 năm qua, Việt Nam vẫn chỉ là một trong các đối tác cùng đầu tư trong các tuyến cáp Internet quốc tế mà mình kết nối.

Hiện nay, Tập đoàn VNPT đang khai thác 4 tuyến cáp quang biển quốc tế lớn gồm AAG, APG, AAE-1 và SJC-2 với tổng chiều dài lên tới hơn 65.000km. Trong đó, SJC-2 là tuyến cáp biển mới nhất vừa được hoàn thành. Năm 2009, VNPT lần đầu tiên tham gia tuyến cáp quang biển – tuyến AAG với dung lượng 220Gbps. VNPT cũng là doanh nghiệp đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam hiện đang sở hữu và vận hành hai vệ tinh viễn thông Vinasat-1 (năm 2009) và Vinasat-2 (năm 2012). Tập đoàn VNPT đang từng bước hoàn thiện hệ sinh thái hạ tầng truyền dẫn đa phương thức kết nối: đất liền, biển, và không gian.

N.L.