Làng di động thế giói đang chuyển sang một bước ngoặt mới với những thiết bị mỏng nhẹ hơn. Không chỉ các thương hiệu Trung Quốc mà ngay cả hai “ông lớn” di động toàn cầu là Samsung và Apple cũng đã tham gia cuộc đua “mỏng nhẹ” này.

Mỏng nhẹ vừa là thời trang, vừa là nhu cầu

Apple iPhone Air mỏng 5,64mm và nhẹ 165g.

Từ lâu, do chẳng có lựa chọn, nên cả nhà sản xuất lẫn người dùng đều phải chấp nhận những chiếc smartphone nặng tay và dày cộm. Trong vòng 10 năm nay, bề dày của những chiếc smartphone cao cấp đã giảm dần từ 8mm, 7mm, 6mm; trong khi những mẫu thuộc các phân khúc phổ thông thì vẫn dày hơn.

Việc giảm trọng lượng và độ dày của thiết bị quả là một thách thức khi nhà sản xuất  phải giải quyết một yêu cầu đi ngược chiều của người dùng là cần màn hình ngày càng lớn hơn, camera ngày càng xịn hơn, pin có dung lượng ngày càng lớn hơn, khả năng tản nhiệt ngày càng cao hơn… Những yêu cầu đó về lý thuyết thông thường đều làm tăng trọng lượng và bề dày của thiết bị. Tất nhiên, cách “vượt qua chông gai” của các nhà sản xuất là nghiên cứu tối ưu hóa thiết kế, linh kiện và công nghệ kết hợp với vật liệu.

Hồi tháng 4-2025, OPPO đã giới thiệu tại thị trường Việt Nam chiếc smartphone gập cao cấp nhất của mình là OPPO Find N5 mà hãng ra mắt toàn cầu trước đó 2 tháng. Điều gây ấn tượng khi đây là chiếc smartphone gập ngang mỏng nhất thế giới lúc đó. Khi ở trạng thái gập, độ mỏng chỉ 8,93mm, không dày hơn bao nhiêu so với một chiếc điện thoại thanh thông thường, và trọng lượng chỉ 229g (nhẹ hơn 10g so với đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Còn khi mở, Find N5 gây ấn tượng khi mỏng chỉ 4,21mm, nghĩa là chỉ nhỉnh hơn cổng USB Type-C một chút, vượt qua bề dày tất cả các smartphone thanh hiện có. Phải mất hơn 1 năm rưỡi năm để OPPO giảm được độ mỏng nhẹ như vậy từ mẫu OPPO Find N3 (ra mắt tháng 10-2023) có độ mỏng khi gập là 11,7mm; khi mở 5,8mm và nặng 239g.

Kỷ lục của OPPO cũng chỉ tồn tại được tới tháng dầu tháng 7-2025 khi đồng hương HONOR ra mắt chiếc smartphone gập ngang Magic V5 có độ mỏng khi mở chỉ 4,1mm hay 4,2mm; khi gập 8,8m hay 9mm; trọng lượng 217g.

Bề dày của smartphone gập ngang Samsung Galaxy Z Fold7: 8.9mm khi gập và 4.4mm khi mở. Khi gập, nó dày chỉ nhỉnh hơn một chút so với Apple iPhone 17 Pro Max (8.75mm).

Đúng một tuần sau HONOR Magic V5, nhà Samsung đã ra mắt chiếc smartphone gập ngang Galaxy Z Fold7 có độ mỏng khi gập là 8,9mm; khi mở 4,2mm và nặng 215g. Có lẽ nói cho chính xác là Samsung đã bắt kịp OPPO vì thiết bị của họ có những thông số chỉ xê xích và đặc biệt là có màn hình nhỏ hơn một chút. Tất nhiên là Galaxy Z Fold7 vẫn “mỏng” hơn Magic V5 vì có màn hình lớn hơn một chút. Riêng đối với Samsung, đó là một sự “đột phá”. Chiếc Galaxy Fold6 ra mắt trước đó một năm có bề dày khi gập tới 12,1mm; khi mở 5,6mm và trọng lượng 239g, dù có màn hình nhỏ hơn.

Ở thể loại smartphone thanh, chính Samsung hồi tháng 5-2025 đã làm được một cú “mỏng nhẹ” ngoạn mục khi ra mắt chiếc Galaxy S25 Edge mỏng chỉ 5,8mm và trọng lượng 163g. Trong khi phiên bản gốc Galaxy S25 chuẩn ra mắt hồi đầu năm 2025 có bề dày tới 7,2mm.

Dù vốn được biết tới là “bảo thủ” khi một mình một “chợ”, bây giờ, Apple cũng không thể cứ đứng mãi bên ngoài cuộc đua của bên hệ sinh thái Android. Và hồi đầu tháng 9-2025, cùng lúc với việc ra mắt dòng iPhone 17 Series, Apple đã giới thiệu chiếc iPhone Air đầu tiên khiến cả thế giới di động phải ngỡ ngàng vì độ mỏng của nó. Máy mỏng 5,6mm và nặng 165g. Nếu nói về số liệu, iPhone Air mỏng hơn Galaxy 25 Edge; nhưng xét cho công bằng thì màn hình của nó chỉ 6.5 inch, so với 6.7 inch của nhà Samsung.

Có thể nói rằng, cái đích cho cuộc chạy đua mỏng nhẹ của thế giới smartphone thanh năm 2025 là mỏng dưới 6mm và nặng dưới 200g. Ta đã có những “tay đua 2025” mới như ZTE nubia Air (5,9mm ở điểm mỏng nhất); Tecno Spark Slim (5,93mm); Tecno Pova Slim 5G (mỏng 5,95mm),…

Vậy còn cái đích mỏng 4mm hay dưới 5mm? Thật ra, hồi năm 2014, OPPO đã có mẫu R5 mỏng chỉ 4,9mm; nhưng màn hình quá nhỏ chỉ 5.2 inch. Hay vivo X5 Max mỏng 4,75mm với màn hình 5.5 inch.

Smartphone mỏng nhẹ không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu

Các nhà chuyên môn cho biết: Để sản xuất điện thoại thông minh mỏng nhẹ, các nhà sản xuất dựa vào các vật liệu như hợp kim magiê và titan cho vỏ máy nhẹ và chắc chắn, nhôm cho khung máy và silicon cho mạch tích hợp. Những cải tiến trong thiết kế linh kiện, chẳng hạn như bo mạch chủ xếp chồng, và việc sử dụng các vật liệu như pin silicon-carbon cho phép thiết kế nhỏ gọn bằng cách tối đa hóa không gian,…

Điện thoại mỏng nhẹ phù hợp với các trend thời trang, cho cảm giác cao cấp và tính thẩm mỹ: Thiết kế mỏng thường được coi là thời trang, tinh tế và sang trọng hơn. Chúng tăng tính di động khi dễ mang theo hơn, vừa vặn thoải mái trong túi quần hoặc túi xách nhỏ. Nâng cao trải nghiệm người dùng tổng thể khi cầm nắm thoải mái hơn trong thời gian dài, giảm áp lực lên tay và cổ tay.

Nhưng, chính sự mỏng nhẹ của smartphone cũng có những nhược điểm nhất định, mà thậm chí có thể coi là “cái giá phải trả”. Nghiêm trọng nhất là độ bền giảm, có thể dễ bị vỡ và hư hỏng hơn so với điện thoại dày hơn. Nếu không có thiết kế và vật liệu phù hợp, những chiếc smartphone mỏng nhẹ dễ bị cong hơn. Không gian hạn chế cho các linh kiện, do thiết kế mỏng hơn sẽ không còn nhiều chỗ cho pin lớn hơn hoặc các linh kiện bên trong khác, có khả năng ảnh hưởng đến hiệu suất hoặc tính năng. Đánh đổi tính năng khi mặc dù một số cải tiến cho phép thiết kế mỏng hơn mà không phải hy sinh tính năng, nhưng thường có sự đánh đổi; ví dụ, các thiết bị mỏng hơn có thể phải giảm kích thước của mô-đun camera hoặc cần bộ xử lý mỏng hơn. Khả năng tản nhiệt cũng giảm đi do thiếu không gian.

Có thể nói rằng, cuộc đua mỏng nhẹ là khả năng giải quyết mâu thuẫn giữa người dùng và nhà sản xuất. Thực tế, qua những cuộc khảo sát, người dùng vừa thích có thiết bị mỏng nhẹ, nhưng lại vừa ưu tiên lựa chọn cho thiết bị có dung lượng pin lớn, hiệu năng mạnh mẽ, hiệu suất cao, hệ thống camera tiên tiến và có nhiều tính năng tiên tiến và hữu ích. Vì thế, các nhà sản xuất phải tiếp tục đầu tư nghiên cứu để có thể làm ra những chiếc smartphone ngày càng mỏng nhẹ, nhưng không bắt người dùng phải đánh đổi hay chỉ phải “hy sinh” ở mức thấp nhất.

Thế nhưng, kích thước vật lý của thiết bị cũng có những cái giới hạn, cái ngưỡng của nó.Có lẽ thích hợp nhất hiện nay là độ dày của smartphone gập khi mở là từ 4mm tới dưới 5mm, của smartphone thanh khoảng 6mm hay dưới một chút. Độ nhẹ của smartphone thanh khoảng trên dưới 150g một chút.

Và thật sự mà nói, cuộc đua smartphone mỏng nhẹ chủ yếu chỉ tạo thêm một sự lựa chọn cho một phân khúc, chủ yếu thuộc hàng cao cấp, và là một điểm nhấn quảng báo cho thương hiệu về trình độ thiết kế và công nghệ. Còn với người dùng rộng rãi, hiện nay chỉ cần smartphone có trọng lượng dưới 190g (170-180g càng tốt), bề dày chừng 7mm (hay mỏng hơn chút xíu), miễn là phải có được màn hình lớn hơn 6.5 inch, pin “trâu” (từ 6.000mAh tới 7.000mAh), hệ thống camera chụp ảnh lung linh, và quan trọng nhất là giá “hợp lý”. Đây cũng là những thách thức và yêu cầu thiết thực từ người dùng mà các nhà sản xuất cần đáp ứng trong cuộc cạnh tranh thị trường 2025.

Bài đã in trên báo Người Lao Động Chủ nhật 28-9-2025 và trên báo NLĐ Online.

NGÔ LÊ