Sáng nay liếc mắt đưa tình với tờ lịch bloc: cõi trên là thứ Năm 26-11-2015, cõi dưới là 15 tháng Mười năm Ất Mùi.

Cõi trên là ngày lễ Tạ ơn Thanksgiving Day.

Cõi dưới là ngày Rằm tháng Mười.

• Rằm tháng Mười là 1 trong 3 rằm chính trong năm của người Phật giáo (tháng Giêng, tháng Bảy, và tháng Mười), và nó cũng là ngày Rằm lớn nhất cuối cùng trong một năm. Rằm tháng Mười luôn nằm trong quý cuối cùng của năm dương lịch – thời gian nước rút để tăng tốc hoàn thành các dự định của năm. Rằm tháng Mười cũng gióng hồi chuông cảnh báo rằng chỉ còn 2 tháng rưỡi nữa là tới Tết Nguyên đán.

Theo cách gọi của văn hóa Trung Hoa mà người Việt du nhập từ ngàn xưa, ba ngày Rằm lớn nhất trong năm này có tên là tết Thượng nguyên (hay Thượng ngươn), tết Trung nguyên, và tết Hạ nguyên.

Rằm tháng Mười được mừng lớn vì theo truyền thuyết nhà Phật, đây là thời gian mà Thần Tam Thanh được Nhà Trời ký sự vụ lệnh phái xuống trần gian kinh lý, xem xét mọi việc tốt xấu của bá tánh trong năm qua để về làm report cho Ngọc Hoàng. Người tốt thì lãnh huân chương, kẻ chưa tốt thì bị phạt “five-million” có thể “bargain” (trả giá). Còn những kẻ xấu “có văn hóa” nếu làm đúng “quy trình” thì có thể được xem xét miễn giảm.

Theo truyền thống, ngày Rằm tháng Mười một lần nữa nhắc nhớ lại việc cha mẹ có bổn phận phải dạy con cái biết làm điều lành, tránh điều dữ, kiên trì cái thiện, trừ tiệt cái ác.

Nếu như đạo Thiên Chúa dựa trên 2 cột trụ là “kính Chúa” và “yêu người”, đạo Phật được gọi là đạo hiếu với triết lý “hạnh hiếu là hạnh Phật”. Chúa Jesus cách đây hơn 2.000 năm (vào sau Công nguyên) dạy các môn đệ rằng chẳng cần phải tìm Chúa đâu xa: Chúa ở ngay bên trong mỗi con người, nghĩa là ở trong bản thân mỗi người và trong mọi người chung quanh. Làm điều gì tốt lành cho một người cũng chính là làm cho Chúa. Đức Phật Thích-ca Mâu-ni (Shakyamuni) cũng cách đây hơn 2.000 năm (vào trước Công nguyên) dạy chúng sinh rằng cha mẹ mình chính là Phật. Có hiếu với cha mẹ chính là có hiếu với Phật.

Đó là lý do mà ngày Rằm tháng Mười cũng là thời gian để mọi người thể hiện lòng biết ơn đối với cha mẹ và ông bà tổ tiên của mình. Nếu Rằm tháng Bảy Vu Lan chủ yếu để kính nhớ cha mẹ đã khuất núi, Rằm tháng Mười là để báo đáp ơn cha, nghĩa mẹ, công thầy – những người đang còn sống trên cõi đời với mình.

• Ngày lễ Tạ ơn – Thanksgiving Day là một trong những này quốc lễ lớn nhất trong năm ở nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là ở Mỹ và Canada. Người Mỹ mừng lễ Tạ ơn vào ngày thứ Năm thứ tư trong tháng 11 hàng năm – năm nay là ngày 26-11-2015. Còn người Canada mừng vào ngày thứ Hai thứ nhì trong tháng 10.

Ngày lễ Tạ ơn ở Bắc Mỹ có nguồn gốc từ lễ hội tôn giáo tạ ơn thượng đế vào mùa thu hoạch nông sản theo tập tục của người Anh. Sau này nó trở thành một ngày lễ chính thức của quốc gia. Đây là dịp để mọi người thể hiện lòng biết ơn của mình đối với những người đã làm những điều tốt đẹp cho mình và gia đình mình.

Ở Mỹ, hai câu nói cửa miệng mà mọi người luôn sẵn sàng để bật ra là “Thanks” (cảm ơn) và “Sorry” (xin lỗi). Văn hóa và giáo dục ướp vào bản chất tâm hồn từng thành viên của cộng đồng xã hội hai giá trị mặc định: lòng biết ơn đối với những gì tốt đẹp mà người ta làm cho mình, và sự ân hận đối với những điều không hay mà ta lỡ làm cho người khác. Cái điều hay ở đây là cho dù là hai câu nói cửa miệng, nhưng tiếng cảm ơn và lời xin lỗi luôn được người ta thốt ra một cách “từ trái tim”. Dường như chúng đã ngấm vào máu thịt, vào hơi thở nên khi được thốt ra là đầy xúc động. Chúng khác một đại dương với những lời cảm ơn, xin lỗi tuôn ra trơn tuồn tuột như được lập trình trên cửa miệng người máy.

Theo truyền thống, trong bữa ăn tối của ngày lễ Tạ ơn phải có món flagship là một con gà tây nướng hay quay (roast turkey). Vì thế, có người còn gọi đây là “Turkey Day” (ngày gà tây). Nếu không có gà tây, người ta có thể thế mạng bằng ngỗng hay vịt.

• À há. Ngày Rằm tháng Mười và ngày lễ Tạ ơn năm 2015 trùng nhau cùng một ngày. Và cả hai ngày lễ này đều nhấn mạnh tới lòng biết ơn.

Chính sự trùng hợp lâu lắm mới có này khiến tôi sướng vô cùng. Đêm qua, tôi bay lên trển họp và trong khi chờ khai họp theo giờ dây thun chính hiệu Chợ Lớn, tôi có tạt vào văn phòng Nam Tào kiếm sóng Wi-Fi vô Facebook làm nghi thức “cúng cụ”. Tình cờ giở sổ sinh, tôi thấy mình cầm tinh không phải con gà đầu đinh (gà chọi) như bấy lâu nay cứ tưởng, mà là… gà tây.

Vì thế, năm 2015 này nhờ ngày lễ Tạ ơn trùng với Rằm tháng Mười nên bà con Phật tử ăn chay mà sỉ số đồng bọn gà tây của tôi vào lò nướng giảm hẳn đi so với cùng kỳ những năm trước.

Cảm ơn Rằm tháng Mười có lễ Tạ ơn.

• Dù không ăn gà tây, nhân ngày Thanksgiving này, tôi lại lần nữa mượn dịp để gởi lời cảm ơn chân thành tới tất cả các bạn vì những gì tốt lành mà các bạn đã ưu ái dành cho tôi trước giờ.

Đành rằng,

Cám ơn mà chẳng có chi

Cám suông thì có khác gì cám… heo

nhưng con gà tây 65kg non này tự khai là thịt dai và xương cứng lắm!

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon Thanksgiving Day 26-11-2015, Rằm tháng Mười Ất Mùi)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.