Hàng ngàn nhân viên công lực, bao gồm các đơn vị K9 và SWAT với sự trợ giúp của chó nghiệp vụ đã kết thúc một cuộc lục soát săn tội phạm kéo dài gần 24 tiếng đồng hồ ở khu ngoại ô Watertown của thành phố Boston (bang Massachusetts, Hoa Kỳ). Lúc 18:00 chiều giờ ET ngày 19-4-2013 (tức 5:00 sáng 20-4-2013 giờ VN), nhà chức trách loan báo rằng họ chưa thể tìm được tên nghi phạm số 2 còn sống đang đào tẩu trong vụ đánh bom kép tại cuộc đua Boston Marathon chiều 15-4 làm chết 3 người và bị thương 176 người. Họ đã lục soát cài răng lược từ nhà này sang nhà khác khắp các khu vực có 20 khu nhà và thậm chí còn dừng toàn bộ hệ thống vận chuyển công cộng của thành phố để ngăn ngừa hắn trốn thoát.

Vào lúc 21:00 ngày 19-5 (giờ địa phương, tức 8:00 sáng 20-4 ở VN), các lực lượng săn lùng tên nghi phạm số 2 đang xiết chặt vòng vây quanh khu nhà mà một nhân chứng báo tin tên đào tẩu có thể trốn trong một chiếc thuyền ở sân sau nhà.

Thống đốc bang Deval Patrick của Massachusetts đã bãi bỏ lệnh “ẩn náu tại chỗ” (shelter in place) đã ban hành trước đó đối với thành phố Boston và nhiều khu vực chung quanh thành phố này. Nhưng ông kêu gọi mọi cư dân Boston tiếp tục cảnh giác khi kẻ tình nghi nguy hiểm và có vũ trang “rất nguy hiểm” vẫn còn đang tự do. Cảnh sát cũng báo động cho nhau về khả năng tên đào tẩu có súng tiểu liên và chất nổ.

Đại tá Cảnh sát Timothy Alben của bang Massachusetts nói rằng: “Chúng tôi không thể khóa chặt toàn bộ một thành phố hay toàn bộ một bang.” Nhưng ông tin rằng kẻ tình nghi vẫn còn ở trong tiểu bang này.

Cuộc săn lùng quy mô lớn và gay cấn như xinê đã bắt đầu sau vụ hai anh em tình nghi đánh bom thực hiện vụ cướp một cửa hàng mini-mart 7-Eleven tại Cambridge vào khoảng 22:20 đêm 18-4. Chúng đã bắn chết viên cảnh sát 26 tuổi Sean Collier bảo vệ khu Học viện MIT khi anh chạy tới tiếp cứu sau khi nhận được điện thoại báo động vụ cướp. Rồi chúng đã bắt cóc một chiếc Mercedes-Benz SUV và chở luôn người lái tẩu thoát, cuối cùng đã thả nạn nhân xuống để chúng tiếp tục tẩu thoát.

Cảnh sát tuần tra đã phát hiện chúng tại khu Watertown. Hai bên đã đấu súng với nhau. Hậu quả là gã anh Tamerlan Tsarnaev, 26 tuổi, đã bị bắn chết; còn tên em Dzhokhar A. Tsarnaev, 19 tuổi, bỏ xe chạy bộ trốn thoát. Một cảnh sát bị thương nặng trong vụ truy đuổi nổ súng này.

Hãng tin truyền hình NBC News cho biết cảnh sát đã phát hiện 7 quả bom tự tạo (IED, improvised explosive device) trên chiếc xe mà hai anh em nghi phạm dùng để tẩu thoát và trong nhà của chúng ở Cambridge. Họ cũng thu giữ được 2 khẩu súng ngắn mà chúng bỏ lại.

Gia đình Tsarnaev là người Hồi giáo ở Chechnya (tên chính thức là CH Chechen), một nước cộng hòa thuộc Nga trong vùng Bắc Caucasus. Đây là một vùng phức tạp và nguy hiểm. Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, nước CH Chechen-Ingush ASSR chia làm hai: CH Ingushetia và CH Chechen Ichkeria. Người Hồi giáo Chechnya đã nổi dậy đòi ly khai độc lập khỏi Nga. Sau cuộc chiến tranh Chechnya lần thứ 2 với Nga, nước này lại nằm trong vòng kiểm soát của Nga từ tháng 2-2000. Nhưng phiến quân ly khai Chechnya vẫn tiếp tục chiến đấu chống Nga. Vụ gây chấn động nhất là khoảng 50 tay súng Chechnya sang tận thủ đô Moscow của Nga đánh chiếm một nhà hát với 900 con tin hồi tháng 10-2002 gây thương vong thảm khốc. Năm 2004, phiến quân Chechnya lại gây chấn động với vụ chiếm giữ một trường học Nga trong ngày đầu năm học mới, bắt làm con tin hơn 350 người, phần đông là trẻ em, gây rất nhiều cái chết thương tâm. Năm 2010, chúng lại đánh bom 2 nhà ga xe điện ngầm tại Mosocw giết chết gần 40 người. Hầu hết người dân Chechnya theo Hồi giáo và phiến quân Chechnya có liên hệ với hệ thống khủng bố Hồi giáo quốc tế al-Qaeda. Toàn bộ khu vực này bị làm cho tan nát bởi căng thẳng sắc tộc, phiến quân Hồi giáo và tệ nạn tham nhũng.

Trong thời gian xung đột ở Chechnya, gia đình Tsarnaev đã chạy sang nước Kyrgyzstan rồi sau đó di dân sang Mỹ với quy chế người tị nạn vào năm 2002.

Hai anh em tình nghi khủng bố Tsarnaev sống tại Cambride. Gã anh Tamerlan là một võ sĩ quyền Anh nghiệp dư, từng dự Giải Găng tay Vàng Quốc gia năm 2009. Tên em Dzhokhar là một học sinh giỏi của một trường trung học danh tiếng và từng được thành phố Cambridge tặng học bồng 2,500 USD để có cơ hội học lên cao hơn. Hắn hiện là sinh viên của trường Đại học University of Massachusetts tại Dartmouth. Dzhokhar mới có quốc tịch Mỹ cách đây vài năm. Còn Tamerlan, theo lời cha hắn cho biết, hắn chưa được nhập quốc tịch vì năm 2009 từng bị bắt giữ do đánh bạn gái và năm ngoái đã về Nga nửa năm để làm lại passport mới.

Hai tên này còn có hai chị em gái 22 tuổi và 24 tuổi đang sống tại West New York (bang New Jersey). Chú ruột Ruslan Tsarni hiện sống tại Montgomery Village (bang Maryland). Còn cha chúng vẫn sống tại thành phố Makhachkala (Nga) trong tỉnh bán tự trị Dagestan, nằm kề Chechnya.

Khi được báo tin đứa cháu Tamerlan đã bị bắn chết, ông chú Tsarni nói rằng: “Nó đáng bị như vậy. Chúng không đáng để sống trên Trái đất này.” Trong cuộc họp báo, ông này nói hai đứa cháu đã làm ô nhục cả gia đình. Nhưng ông không tin rằng động cơ của chúng là bởi nền chính trị cực đoan ở Chechnya hay bởi Hồi giáo. “Chúng là những kẻ bị thua. Chúng không thể tự giải quyết được chúng và giận dữ với bất cứ ai.” Ông này gửi cho đứa cháu đang đào tẩu lời kêu gọi: “Dzhokhar, nếu cháu còn sống hãy tự giao nộp mình và cầu xin tha thứ từ các nạn nhân và những người bị thưong. Hắn gây ra một sự sỉ nhục cho gia đình chúng tôi, cho toàn thể cộng đồng Chechnya. Hãy quy hàng.” Ông này cũng nói là mình không có liên lạc gì với gia đình Tsarnaev suốt nhiều năm nay. Đối với các nạn nhân của hai đứa cháu mình: “Tôi sẵn sàng quỳ trước họ và cầu xin họ tha thứ. Tôi tôn trọng đất nước này, tôi yêu đất nước này. Đất nước này đã cho mọi người cơ hội để được đối xử như con người.”

Trong khi đó bà cô Maret Tsarnaeva sống tại Toronto (Canada) của hai tên tình nghi xuất hiện trên truyền hình Mỹ với vẻ rất hung hăng và nói năng hùng hổ biện minh cho hai đứa cháu và đòi nhà chức trách Mỹ phải trưng ra chứng cớ rằng chúng đã phạm tội.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 20-4-2013)

+ PHOTO: Cảnh sát đang bao vây khu vực tình nghi tên đào tẩi đang ẩn náu.

+ PHOTO: Bà cô Maret Tsarnaeva của hai tên nghi phạm trả lời phỏng vấn báo chí. Bà này sống tại Toronto (Canada)