Nhà chức trách đã mất liên lạc với chuyến bay AH 5017 của hãng hàng không Air Algeria (Algeria) chở 110 hành khách và 6 nhân viên đội bay khi chiếc máy bay McDonnell Douglas MD-83 đang trên đường từ Ouagadougou (Burkina Faso) ở miền tây châu Phi tới thủ đô Algiers (Algeria) sáng 24-7-2014.

Kara Terki, một đại diện hãng Air Algerie tại Burkina Faso, nói trong một cuộc họp báo ngày 24-7 rằng tất cả hành khách trên chuyến bay đều là hành khách quá cảnh (transit), hoặc đi châu Âu, hoặc Trung Đông hay Canada. Theo danh sách, có 50 người Pháp, 24 người Burkina Faso, 8 người Lebanon, 4 người Algeria, 2 người Luxembourg, 1 người Bỉ, 1 người Thụy Sĩ, 1 người Nigeria, 1 người Cameroon, 1 người Ukraine và 1 người Romaria. Nghiệp đoàn phi công Tây Ban Nha SEPLA cho biết: toàn bộ đội bay 6 người là người Tây Ban Nha.

Hãng hàng không tư nhân Tây Ban Nha Swiftair khẳng định đã mất liên lạc với chiếc máy bay của mình đang do hãng Air Algerie thuê. Theo công ty này, chuyến bay cất cánh lúc 1g17ph giờ quốc tế GMT (8g17ph sáng giờ VN) và dự định hạ cánh lúc 5g10ph GMT (12g10ph VN). Hãng tin nhà nước APS của Algeria cho biết chỉ khoảng 50 phút sau khi bay, nó đã bị mất liên lạc.

Một quan chức cơ quan hàng không Algeria nói rằng lần liên lạc cuối cùng giữa nhà chức trách Algeria và chuyến bay AH 5017 vào lúc 1g55ph GMT (8g55ph VN) khi nó đang bay trên không phận thành phố Gao (Mali).

Trong khi đó, nhà chức trách hàng không Burkina Faso thông báo họ đã chuyển giao chuyến bay cho đài điều khiển không lưu ở Niamey (Neger) lúc 1g38ph GMT (8g38ph VN). Họ nói rằng lần liên lạc cuối cùng với chuyến bay chỉ sau 3g30ph GMT (10g30ph VN). Nhà chức trách Burkina Faso đã lập đơn vị xử lý khủng hoảng tại sân bay Ouagadougou, nơi chuyến bay xuất phát, để cung cấp thông tin cho thân nhân những người trên chuyến bay.

Thông tin về chuyến bay AH 5017 được trang FlightRadar24 ghi nhận.

Một nhà ngoại giao ở thủ đô Bamako (Mali) cho biết ở miền bắc nước này, nơi nằm trên lộ trình chuyến bay, đã bị một trận bão cát mạnh suốt đêm qua.

Theo hãng tin Pháp AFP, khi còn không xa biên giới Algeria, phi công đã yêu cầu được bay đường vòng vì tầm nhìn quá kém, sợ va chạm phải những chuyến bay khác trên hành trình bay ngược lại. Bộ trưởng Vận tải của Burkino Faso, Jean Bertin Ouedrag, cũng cho biết phi công đã yêu cầu thay đổi đường bay vì có bão.

Issa Saly Maiga, Giám đốc Cơ quan Hàng không Dân sự Quốc gia Mali, cho biết nhà chức trách đang tìm kiếm chiếc máy bay mất tích. “Chúng tôi không biết máy bay có ở trong lãnh thổ Mali hay không. Các nhà chức trách hàng không ở tất cả các nước có liên quan – Burkina Faso, Mali, Niger, Algeria và ngay cả Tây Ban Nha đã vào cuộc.”

Chiếc máy bay MD-83 này là của hãng Swiftair do đội bay Tây Ban Nha đảm trách đang thực hiện chuyến bay thuê cho hãng Air Algerie. Hãng Swiftair có 4 chiếc MD-83, loại máy bay hai động cơ. Chiếc mất tích có 1 tuổi đời 18 năm. Hãng McDonnell Douglas (nay thuộc hãng Boeing) đã ngưng sản xuất gia đình máy bay MD-80 từ năm 1999. Tuy nhiên, loại máy bay này vẫn còn được sử dụng rộng rãi. Theo hãng tư vấn Anh Flightglobal Ascend, hiện có 482 chiếc MD-80 đang hoạt động, phần nhiều là ở Mỹ. 

Một chiếc máy bay MH-83 của hãng Swiftair cùng loại với chuyến bay AH 5017 bị mất tích.

Cho tới nay, các thời điểm của chuyến bay được các nhà chức trách cung cấp có khác nhau, gây nhiều lúng túng.  

Chuyến bay mất liên lạc ở miền bắc Mali, nơi ở dưới sự kiểm soát của quân ly khai bộ tộc Tuareg và sau đó là của các phần tử cực đoan Hồi giáo có liên hệ với tổ chức khủng bố quốc tế al-Qaeda sau cuộc đảo chính quân sự năm 2012. Năm ngoái, cuộc can thiệp vào Mali do Pháp chỉ huy đã đánh tan bọn cực đoan Hồi giáo đó, nhưng người bộ tộc Tuareg vẫn chống lại sự cai quản của chính phủ Mali. Một quan chức cao cấp Pháp nói rằng các tay súng chống chính quyền ở Mali có loại tên lửa vác vai, nhưng không đủ sức bắn cao tới tầm bay của các chuyến bay hành khách đang bay ngang qua.

Pháp là nước thiệt hại nặng trong sự cố AH 5017 này. Có gần 1 nửa số hành khách là công dân Pháp. Hai chiến đấu cơ Pháp đóng trong khu vực đã được cử bay tìm kiếm tung tích chuyến bay. Thực tế là vùng máy bay mất tích là địa bàn của những người căm hận Pháp can thiệp vào giúp chính quyền Mali. Đây cũng là vùng nguy hiểm đối với các hãng hàng không Mỹ, mà máy bay MD-83 lại do Mỹ sản xuất.

Một quan chức Algeria không muốn tiết lộ tên nói với hãng tin Anh Reuters là: “Tôi có thể khẳng định là máy bay đã bị rơi.” Trang giám sát các chuyến bay toàn cầu FlightRadar24 cho biết chuyến bay AH 5017 lâm nạn ở Niger, có nghĩa là máy bay đã bay vòng ra khỏi Mali để tránh bão.

Air Algerie là hãng hàng không quốc gia của Algeria có đường bay tới 28 nước. Tai nạn nghiêm trọng nhất trong lịch sử hãng này xảy ra vào tháng 3-2003 khi một chuyến bay nội địa lâm nạn sau khi cất cánh làm chết 102 người trên máy bay, chỉ có 1 người sống sót.

Hồi tháng 2-2014, một chiếc máy bay vận tải quân sự Hercules C-130 đã đâm vào núi ở miền đông Algeria giết chết 77 trong số 78 người trên máy bay.

Vụ chuyến bay AH 5017 của Air Algerie làm rối ren thêm tình hình hàng không thế giới trong một tuần qua, từ vụ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines bị bắn rơi ở Ukraine khiến 298 người chết chiều 17-7, vụ chuyến bay GE 222 của hãng TransAsia Airways của Đài Loan rơi trên đảo Penghu tới 23-7 làm 47 người chết, tới việc các hãng hàng không hủy các chuyến bay vào không phận Tel Aviv (Israel) vì tình hình xung đột vũ trang ở dải Gaza.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 24-7-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.