Một số bạn hỏi tôi nghĩ sao về cái tin nói rằng một tay phi công lái máy bay phản lực chiến đấu Sukhoi Su-25 của Ukraine đã dùng súng máy bắn rơi chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines khi nó đang bay qua bầu trời miền đông Ukraine do quân ly khai kiểm soát chiều 17-7-2014.

Cái tin “giựt gân” này xuất hiện xuất hiện lúc 11g24ph khuya 26-7-2014 trên một trang blog Đức có tên là Wahrheit fuer Deutschland mới được xuất bản hồi tháng 2-2014. Thông tin này do một người có nickname là “kallekid1969” post lên. Nhưng nếu để ý một chút sẽ thấy bên dưới bài có dẫn nguồn: http://amr.amronline.de. Truy tiếp, thì ra “kallekid1969” share lại bài gốc từ trang blog Đức khác có tên là Allgemeine Morgenpost Rundschau. Bài này của tác giả Florian Schaar post ngày 25-7-2014 với tựa đề: “Ukrainischer Pilot gibt Abschuss von MH17 zu” (Phi công Ukraine bắn chuyến bay MH17),  Tính tới 9g tối 30-7-2014, bài này có 111 comment và 5.788 người share.

Thật ra trong toàn bộ nội dung bài dài 870 chữ này chỉ có đoạn mở đầu 100 chữ là đề cập một cách chung chung về tay phi công này. Đại ý là do áp lực quá lớn, viên phi công của chiếc Su-25 của Ukraine, chiếc máy bay đã được đề cập tới trong cuộc họp của Bộ Tổng tham mưu Nga, ngày 24-7-2014 thừa nhận mình đã bắn hạ chuyến bay MH17 bằng khẩu súng đại bác trên máy bay. Bài viết nói rằng lời thú nhận này trùng khớp với những hình ảnh của chiếc Boeing bị rơi với những cái lỗ nằm ở phía trước mũi rõ ràng là do đạn của một khẩu súng máy chứ khó thể là bởi tên lửa Buk. Tác giả nói rằng nhiều người thân Nga trên các diễn đàn và các cột comment trên Internet đã coi lời thú tội này là để cho nhẹ bớt tâm trạng. Tác giả nhận xét: đây là “một chiến thắng nhỏ cho những người hiểu ông Putin mà cho tới nay đã cố gắng không thành công để làm cho tràn ngập Internet với các thông tin của mình”.

Chỉ có như vậy thôi, toàn bộ phần còn lại của bài viết là nói về chuyện chính trị có liên quan tới Nga và Ukarine.

Rõ ràng thông tin này chỉ chung chung. Không ai rõ tên tay phi công đó, đơn vị của anh ta, anh ta thú tội ở đâu, trong trường hợp nào. Có thể nói ngay, đây chỉ là một kiểu giựt tít để câu view không hơn không kém.

Một vài ngày trước khi xuất hiện thông tin “giựt gân” này, sau khi phía Nga cho rằng có khả năng máy bay Su-25 của Ukraine đã bắn rơi MH17, tạp chí Popular Science (23-7-2014) đã có bài với câu hỏi “Liệu chiếc chiến đấu cơ cũ này có thể bắn rơi MH17?”  và trang Aviation Week phục vụ cho hơn 1,2 triệu nhà chuyên môn hàng không ở 183 nước ngày 24-7-2014 cũng có bài thắc mắc “Làm cách nào mà một chiếc Su-25 có thể bắn rơi một máy bay đang bay nhanh hơn và cao hơn?“

Tôi cũng không phải là chuyên viên hàng không để đào sâu phân tích. Thôi thì cứ để những cứ liệu cụ thể nó nói giùm. Thông tin có trên chính trang web của hãng Sukhoi cho biết: loại máy bay Su-25 do Nga sản xuất này bay với tốc độ tối đa 950km/g (với điều kiện không có bất cứ trang bị, vũ khí nào), đạt tốc độ Mach 0.82. Độ cao tối đa mà nó có thể lên tới được khi không có bất cứ thiết bị, vũ khí là 7.000 mét. Trong khi đó, theo trang web của hãng Boeing, máy bay B777-200ER có tốc độ bình thường Mach 0.84 và độ cao tới 11.000m. Tốc độ tối đa của nó có thể lên tới Mach 0.86 – 0.89. Thực tế là trong lúc bay ngang qua Ukraine, chuyến bay MH17 bay ở độ cao 10.000 mét (cách xa tầm với của Su-25 hơn 3.000 mét).

Ngay cả Tổng công trình sư Vladimir Babak, cha đẻ của dòng máy bay Su-25, trong cuộc trả lời phỏng vấn của hãng tin Nga Itar-Tass ngày 28-7-2014 cũng thừa nhận rằng khả năng một chiếc Su-25 bắn rơi được một chiếc Boeing 777 đang bay ở độ cao bình phi là rất thấp.

Có một chi tiết đang chú ý do trang Aviation Week (24-7) tiết lộ: người ta phát hiện một biên tập viên của từ điển bách khoa online Wikipedia có địa chỉ ở Nga ngày 21-7 đã cố gắng chèn thông tin “độ cao tối đa 10.000 mét” (a 33,000-foot ceiling) vào trang về loại máy bay Su-25 trên Wikipedia phiên bản tiếng Nga. Mưu toan chỉnh sửa thông tin sai sự thật này đã bị thất bại.

Cũng có tin do Nga đưa ra, vào trước thời điểm MH17, có 2 chiến đấu cơ Su-27 của Ukraine áp sát chuyến bay MH17. Với loại chiến đấu cơ hiện đại này, Boeing 777-200ER là mồi ngon của nó. Phiên bản yếu nhất là Su-27UBK cũng có thể bay với tốc độ tới Mach 2.0 và bay cao tới 17.500 mét với điều kiện không có trang bị phụ thêm hay vũ khí.

Quan điểm riêng của tôi đối với vụ MH17 là chờ kết quả điều tra chính thức của nhà chức trách. Bởi khác hẳn vụ chuyến bay AH5017 của hãng Air Algerie lâm nạn vì bão ở Mali ngày 24-7-2014 giết chết 116 người, vụ MH17 rơi vào bối cảnh của một khu vực và tình huống đầy phức tạp và nhạy cảm, đặc biệt chịu sự chi phối của thuyết âm mưu, nồng nặc mùi chính trị. Bên nào nói thì cứ biết như vậy, chẳng thể tin ngay ai đúng ai sai. Trong điều kiện như thế này, điều gì cũng có thể xảy ra, kể cả những điều không ai ngờ nổi. Mình cũng chẳng phải là người ở trong cuộc, chẳng nên trở thành những “thánh trạng phán mò”. Còn phải tránh xúc phạm tới linh hồn 298 nạn nhân và làm đau lòng thêm những người thân của họ. Với trách nhiệm và lương tâm cho chính mình và cộng đồng, trước khi nhấn nút share bất cứ cái gì giựt gân, khác thường, ta phải cân nhắc kỹ lưỡng. Giữa phổ biến và truyền bá với phát tán chỉ có một lằn ranh mong manh. Trước nay tôi vẫn cầu mong cho đây chỉ là một vụ bắn lầm – một sự cố tai ương của chiến tranh! Bởi chỉ có “quỷ đội lốt người” mới ra lệnh và bắn vào một chuyến bay hành khách như vậy!  

Còn với cái tin tay phi công Su-25 bắn rơi MH17, nó cũng “ngang ngửa” với tin tôi tự thú tối đó do ngủ gục, tôi đã nhấn nhầm phím Enter làm rơi chiếc máy bay của Malaysia Airlines đang bay ở tận Ukraine.

Xin mời xem video clip tin của hãng tin truyền hình RT (Nga) ngày 21-7-2014 về chứng cứ do quân đội Nga cung cấp cho thấy có một chiếc Su-25 của Ukraine bay cùng lộ trình và độ cao với chuyến bay MH17 được Nga ghi nhận đang ở độ cao 10.100 mét với tốc độ 900km/g. Như đã dẫn chứng, hãng Sukhoi khẳng định loại Su-25 chỉ có thể bay cao tối đa 7.000 mét mà không có bất cứ vũ khí nào.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 30-7-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

Một chiếc Su-25 của ukraine.