Trong thời gian qua, quân đội Iraq và lực lượng quân sự của người Kurd ở miền bắc nước này, gọi là vùng Kurdistan, đang cùng chiến đấu chống lại kẻ thù chung là quân Hồi giáo cực đoan “Nhà nước Hồi giáo” IS. Cả hai đều được máy bay của Mỹ và liên quân quốc tế chống IS yểm trợ. Nhờ vậy mà kết quả tốt.

Hãng tin Pháp AFP (1-10-2014), các lực lượng người Kurd hiện đang chiến đấu trên 3 mặt trận: thị trấn Rabia ở biên giới Syria, thành phố Mosul ở miền bắc Iraq, và vùng mỏ dầu Kirkuk ở miền nam. Halgord Hekmat, người phát ngôn của Kurdistan, nói rằng họ đã tái chiếm được 30 vị trí do quân IS chiếm đóng, trong đó có các khu vực Zumar và Rabia.

Trong khi đó, theo hãng tin Mỹ AP (1-10-2014), quân đội Iraq phối hợp với lực lượng dân quân người Shiite hôm 30-9 đã đẩy lùi quân IS ra khỏi 12 ngôi làng ở tỉnh Diyala.

Như vậy, trước nguy cơ từ kẻ thù chung quá hung hãn IS, các lực lượng trước kia đối đầu nhau ở Iraq đã xếp qua một bên mọi vấn đề với nhau để tập trung chiến đấu bảo vệ người dân và lãnh thổ của mình.

Không có gì ngạc nhiên khi người Kurk tin tưởng rằng sau trận hoạn nạn này, giấc mơ độc lập của họ sẽ trở nên hiện thực hơn. Nhiều nhà bình luận quốc tế cũng nhận định rằng trong cuộc khủng hoảng này, Kurdistan ở Iraq đã được Mỹ và nhiều nước phương Tây nhìn nhận và thực tế đã tiếp tế khí tài, vũ khí cho họ để đủ sức chống quân IS.

Tất nhiên, đây lại là mối lo ngại của chính quyền Iraq và những nước lân cận. Kurdistan lâu nay là tên gọi khu vực rộng lớn gồm miền đông Thổ Nhĩ Kỳ (Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ hay Kurdistan Bắc), miền bắc Iraq (Kurdistan Iraq hay Kurdistan Nam), miền tây bắc Iran (Kurdistan Iran hay Kurdistan Đông), và miền đông bắc Syria (Kurdistan Syria hay Kurdistan Tây). Đây là nơi sinh sống của cộng đồng người Kurd với số dân từ 35 tới 40 triệu người. Kurdistan ở mỗi nước đều có chính quyền riêng. Kurdistan ở Iraq có cả một quân đội riêng với nhiều binh chủng. Chính quyền vùng Kurdistan (KRG) của Iraq đóng tại thành phố Irbil, và theo hiến pháp Iraq, Kurdistan được chia phần 17,5% doanh thu dầu lửa của Iraq. Nhưng coi bộ người Kurd không hài lòng khi mà Kurdistan có trử lượng dầu lửa lớn thứ 9 thế giới.

Nhưng Kurdistan là một khu vực phức tạp. Một số tổ chức dân tộc chủ nghĩa người Kurd trước nay chủ trương thành lập một nhà nước Kurdistan độc lập. Cho tới nay chỉ có Kurdistan Iraq là đã giành được quy chế tự trị theo hiệp định ký năm 1970 với chính quyền Iraq. Còn Kurdistan Iran là một tỉnh không tự trị của nước này. Kurdistan Thổ Nhĩ Kỳ vẫn phải chiến đấu với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Người Kurd ở Syria tham gia cuộc nội chiến và đã kiểm soát được khu vực lớn sau khi quân đội Syria phải rút đi để chiến đấu nơi khác.

Chính vì mắc mứu này mà tuy là thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ không mặn mòi với cuộc chiến chống IS do Mỹ chủ xướng.

Rõ ràng là sau khi dẹp xong hiểm họa IS, vấn đề Kurdistan sẽ trở thành một chuyện nóng và thêm phức tạp hơn. Thổ Nhĩ Kỳ và Iran thì chắc chắn chẳng nhân nhượng. Đặc biệt là Iraq, trong thời gian gần đây, ngoài khu vực người Kurd, ở đây còn hình thành những khu vực riêng của người Hồi giáo Shiite và người Hồi giáo Sunni. Do chính quyền Iraq không bảo vệ được, người Shiite đã phải tự cầm súng chống lại IS. Còn người Sunni lại cùng giáo phái với IS. Nếu Baghdad và cộng đồng quốc tế xử lý không khéo léo, Iraq sẽ bị chia năm xẻ bảy và có nguy cơ rơi vào nội chiến.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 5-10-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

+ Có thể đọc bản in trên báo CA.TPHCM 2-10-2014

Lực lượng quân sự Peshmerga của người Kurd ở Iraq được trang bị vũ khí của cả Mỹ lẫn Nga.

Ở Kurdistan.

Hàng vạn người Kurd ở Iraq lánh nạn IS.

Một gia đình người Kurd ở Kurdistan Iraq trong trang phục dân tộc.

Những người Kurd thuộc Kurdistan ở vùng núi phía bắc Iraq.

Những phụ nữ Kurdistan.

Nhiều phụ nữ Kurdistan phải cầm súng chiến đấu bảo vệ lãnh thổ và người dân của mình.