Gọi chiến thuật huấn luyện cho những tay súng Sunni ở Iraq để trực tiếp chiến đấu chống phiến quân cực đoan Sunni quá khích là dĩ độc trị độc cũng đúng. Nhưng rõ ràng, lực lượng Hồi giáo cực đoan quá khích tự xưng là “Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria” (ISIS) giờ đây đã trở thành kẻ thù chung của cả thế giới. Sự man rợ của chúng khiến cả thế giới Hồi giáo cũng phải tẩy chay. Và ngay cho dù chủ yếu là những phần tử cực đoan thuộc phái Hồi giáo Sunni, ISIS cũng đã tuyên bố coi những người Sunni nào không chịu phục tùng chúng là những kẻ thù tôn giáo, nghĩa là mang án tử hình.

Người dân Iraq bỏ nhà cửa chạy trốn ISIS.

Người dân Iraq bỏ nhà cửa chạy trốn ISIS.

Theo hãng tin Pháp AFP (3-12-2014), một quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao Mỹ tiết lộ cho tới nay các lực lượng Mỹ và Iraq đã huấn luyện được khoảng 2.000 tay súng Sunni tình nguyện ở Iraq, nằm trong kế hoạch chống bọn ISIS đang lộng hành ở nước này. Trước nay, các cộng đồng phái Hồi giáo Shiite (chiếm 65% tổng số tín đồ Hồi giáo vốn chiếm tới 95% số dân Iraq) đã tự thành lập các đội quân riêng để chống bọn ISIS. Người Shiite và người Kurd là hai kẻ thù không đội trời chung mà ISIS đang truy sát.

Quân ISIS hành quyết tập thể những binh lính mà chúng bắt được.

Chính quyền Iraq, do người Shiite nắm thế thượng phong, đang cố gắng đảo ngược quan niệm sống tách biệt của người Sunni giữa một đất nước mà họ chỉ là thiểu số (người Suuni chiếm 35% trong tổng số tín đồ Hồi giáo ở Iraq). Chắc chắn là với tư vấn của các “quân sư máy lạnh” từ Washington, họ có ý định hình thành một lực lượng gọi là “thực thể cầu nối” (bridging entity) để những người đàn ông Sunni có thể tự bảo vệ các địa phương của mình trước khi gia nhập một lực lượng quốc gia. Thủ tướng Haider al-Abadi đã cam kết sẽ tìm mọi cách để đưa những người Sunni vào dòng chảy chung của xã hội Iraq.

Các khóa huấn luyện quân sự cho các thanh niên Sunni chủ yếu diễn ra tại căn cứ không quân Al-Asad ở tỉnh Anbar (miền tây Iraq). Đây là tỉnh duy nhất ở Iraq do người Sunni nắm quyền thống lĩnh. Các tay súng Sunni được huấn luyện để sau này có thể trở thành cảnh vệ quốc gia. Họ được quân đội Iraq cung cấp vũ khí và thiết bị.

Những thanh niên tình nguyện Sunni đang chuẩn bị vào trại huấn luyện tại căn cứ không quân Al-Asad ở tỉnh Anbar hồi tháng 11-2014.

Vào hồi tháng 6-2014, ISIS đã tuyên bố thành lập một “vương quốc Hồi giáo” (caliphate) bao gồm những vùng lãnh thổ mà chúng đánh chiếm được ở Iraq và Syria. Thủ lĩnh của ISIS al-Baghdadi tự xưng là “vua Hồi giáo” (caliph) với tên gọi là Amir al-Mu’minin Caliph Ibrahim. “Nhà nước Hồi giáo” (IS) này được cai trị theo phiên bản khắc nghiệt nhất của luật Hồi giáo Sharia vào thời Hồi giáo mới ra đời (thế kỷ thứ 7). Chúng tuyên bố phát động cuộc “Thánh chiến Hồi giáo” Jihad theo cái nghĩa sắt máu nhất, ai không là tín đồ Hồi giáo và ai không tuân phục chúng đều là kẻ thù!

Kế hoạch “phòng vệ tại chỗ” này được thực hiện bài bản và có hướng lâu dài. Chính phủ Iraq đang hình thành những đơn vị cảnh vệ quốc gia người Shiite tại các khu vực của người Shiite; cũng như những đơn vị gồm cả 2 giáo phái ở những nơi mà người Shiite và Sunni sống chung với nhau.

Rõ ràng trong cơn khủng hoảng vẫn có những cơ hội để tồn tại và phát triển. Người ta hy vọng khi cùng có chung một kẻ thù là ISIS, hai phái Hồi giáo Shiite và Sunni sẽ tìm được những cách thức để cùng chung sống hòa bình với nhau, vượt qua được cái “lời nguyền” không đội trời chung do những khác biệt về cách giải thích giáo lý Hồi giáo.

Cuộc chiến hận thù ăn miếng trả miếng giữa hai phái Shiite và Sunni ở Iraq đã bùng nổ sau khi xảy ra cuộc chiến tranh Iraq do Mỹ khởi xướng năm 2003 đánh đổ chế độ cầm quyền của Tổng thống Saddam Hussein. Nó càng nghiêm trọng và đẫm máu hơn sau khi Mỹ rút quân năm 2011 để lại một đất nước Iraq tan nát vì chiến tranh và một xã hội Iraq bị xé nát mọi giềng mối. Nhiều ngàn người Iraq của cả hai phái Shiite và Sunni đã bị giết chết trong cuộc chiến giáo phái này.

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 5-12-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

+ Có thể đọc bản in trên báo CA TP.HCM 4-12-2014