Có bạn đề nghị Nhà nước tổ chức quốc tang cho các nạn nhân trong vụ cháy chung cư Carina Plaza (Q.8, TP.HCM) sáng sớm thứ Sáu 23-3-2018. Chuyện này là bình thường ở nhiều nước, nhưng ở xứ ta, quốc tang xưa nay hầu như chỉ dành cho các nhà lãnh đạo. Khó quá, cho qua.

Bạn khác đề xuất tổ chức một phút mặc niệm để tưởng nhớ các nạn nhân đã mất mạng. Việc này khả thi hơn, nhưng cũng gây phiền phức. Thôi thì, tự mỗi người hãy dành một chút thời gian lắng đọng lại để tưởng nhớ các đồng bào, đồng loại bất hạnh của mình.  

Tôi thì thiển nghĩ, vào những khi xảy ra những sự cố tang thương, ta có thể tưởng niệm theo đúng cái thần thái công nghệ là thay cái hình đại diện avatar màu đen hay màu tím. Nó sẽ giúp chính chúng ta cẩn thận tay phím, cũng như thu hút sự chú ý của bạn bè gần xa và chung lời cầu nguyện cho những người bất hạnh.

Và trong thời gian xảy ra những sự việc đau lòng đó, chúng ta có thể thế hiện sự tử tế bằng cách không post những điều nhăng nhít, những nụ cười rạng rỡ, những nỗi vui rừng rực. Hãy thể hiện tôi là một người có ý thức, có nhân cách, có tình người, biết chia sẻ nỗi buồn cùng đồng bào, đồng loại của mình.

Thú thiệt là tôi không đủ can đảm nhìn kỹ hình ảnh và đọc kỹ những thông tin về các nạn nhân. Chúng làm tôi chóng mặt và muốn ngộp thở. Đau lòng khôn xiết. Càng đau xé lòng hơn khi trong trường hợp cụ thể này, có những cái chết lẽ ra có thể tránh được.

Tất nhiên, những người bất hạnh này rõ ràng là nạn nhân của những ai có trách nhiệm với hệ thống phòng cháy chữa cháy của chung cư. Nhà chức trách ắt sẽ xử lý nghiêm. Nhưng có lẽ cũng phải nói thẳng nói thật với nhau, ai cũng biết rõ những quy trình và công tác phòng cháy chữa cháy ở các chung cư nó tệ hại và nguy hiểm như thế nào xưa nay. Ẩn chứa nhiều nguy cơ vẫn là cái thói quen du di, cho qua trong kiểm tra và chứng nhận về an toàn cháy nổ. Và càng đáng sợ hơn khi cả hai phía – chủ nhân hay ban quản lý tòa nhà và cơ quan chức năng cùng làm luật với nhau.  

Có những người mất mạng mình vì thiếu những hiểu biết cơ bản, không biết cách xử lý đúng đắn khi xảy ra sự cố. Trong hỏa hoạn, số người chết vì ngạt khói luôn cao hơn nhiều so với chết cháy. Cũng như vậy, số người chết vì hoảng loạn luôn chiếm số lượng nhiều hơn.

Chung cư Carina Plaza trước đây…

Chung cư Carina Plaza khi phát hỏa rạng sáng 23-3-2018. (Ảnh từ Internet. Thanks).

Tôi nghĩ, điều mà những nạn nhân mất mạng trong vụ cháy chung cư cao tầng lần thứ N này mong muốn là không để ai khác phải lâm vào tình cảnh oan nghiệt như họ. Chúng ta cần mổ xẻ, điều tra tới nơi tới chốn lật cho ra các nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp, các nguyên nhân gần và xa. Đừng để những cái chết mang tính cảnh báo và thúc giục này bị vô ích.

Chỉ khi nào chính những người đang sống trong các thể loại chung cư biết ý thức phòng ngừa để bảo vệ mạng sống của mình và mọi người thân, và thực hiện các quyền của mình một cách tới nơi tới chốn thì vấn nạn trường thiên quản lý chung cư mới có được những chuyển biến đột phá. Chớ dại dột phó mạng sống mình cho ban quản lý chung cư hay trông chờ nhà nước. Nhà nước vừa ở xa, vừa bộn bề công việc như sóng lớp sau đè lớp trước. Cung cách quản lý chung cư cũ kỹ, yếu kém, bất cập và thiệt là nguy hiểm.

Bây giờ, để không trở thành người dẫm bước tiếp theo của những nạn nhân bất hạnh của vụ cháy chung cư Carina, mọi người sống ở chung cư phải đồng lòng, chung sức gây áp lực buộc ban quản lý chung cư phải có được các phương án xử lý cụ thể và công khai đối với mọi tình huống bất trắc. Nhà đầu tư phải ký kết cụ thể với từng khách hàng của mình về an toàn an ninh. Và mỗi gia đình ở chung cư phải thường xuyên kiểm tra, giám sát về an ninh, an toàn của căn hộ mình và cả chung cư tỉ mỉ và chặt chẽ tới từng chi tiết. Đó là chuyện sống còn, chớ dễ ngươi. Sống ở chung cư cao tầng nó có những đặc thù và những yêu cầu riêng biệt. 

Nguyện cầu Thượng đế rủ lòng thương sớm đón các linh hồn nạn nhân Carina Plaza về cõi vĩnh hằng. Xin hãy an nghỉ. R.I.P.

PHẠM HỒNG PHƯỚC