Hôm nay 30-3-2018 là thứ Sáu Tuần thánh (Good Friday) trong Tam nhật Vượt qua của mùa Phục sinh của người Thiên chúa giáo. Riêng với người Công giáo Rome, hôm nay là ngày giữ chay thứ hai và cuối cùng trong năm (ngày đầu tiên là thứ Tư lễ Tro, bắt đầu mùa Chay cách đây hơn 40 ngày).

Trước kia, người Công giáo buộc phải giữ chay vào mỗi ngày thứ Sáu trong năm. Sau này, việc giữ chay bắt buộc chỉ còn lại 2 ngày thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần thánh (Điều 1251 Giáo luật 1983). Các ngày thứ Sáu khác thì tùy mỗi người. Hiện nay, người Công giáo giữ chay theo Bộ Giáo luật năm 1983. Riêng ở Việt Nam, Hội đồng Giám mục Việt Nam tại khóa họp tháng 4-1991 đã ấn định: vào các ngày thứ Sáu, có thể thay việc kiêng thịt bằng một việc đạo đức hay một việc từ thiện bác ái, như: đọc hay nghe một đoạn Lời Chúa, làm một việc hãm mình đền tội, bố thí cho người nghèo, làm việc công ích,…

Ảnh: Internet. Thanks.

Với đạo Công giáo, chính xác là giữ chay chứ không phải chỉ là ăn chay. Việc giữ chay của người Công giáo bao gồm 2 phần: ăn chay và kiêng thịt.

Giữ chay trong đạo Công giáo chỉ là kiêng ăn thịt. Người ta được phép ăn các loại cá và các thức ăn biển, những loài có máu lạnh (ếch, trai, sò, rùa), những loài vừa sống trên bờ vừa ở dưới nước (lưỡng cư) và những loài bò sát; cũng như được ăn trứng, các thức ăn làm với sữa hay các loại nước chấm làm bằng mỡ động vật.

Có lẽ khó nhất là phần giữ chay. Trong ngày ăn chay kiêng thịt, người Công giáo chỉ được ăn 2 bữa chính gồm 1 bữa no và 1 bữa đói (lưng lửng bụng). Suốt trong 24 giờ giữ chay, người ta không được ăn quà vặt. Uống thì thoải mái, chỉ trừ bia rượu.

Theo Điều 1252 Giáo luật 1983, vào những ngày ăn chay kiêng thịt, giáo dân từ 14 tuổi trở lên phải kiêng thịt (suốt đời) và từ 18 tuổi đến 59 tuổi phải ăn chay. Từ 60 tuổi trở lên chỉ phải kiêng thịt.

Giáo luật 1983 cũng cho phép các giám mục, linh mục chánh xứ và bề trên dòng tu có quyền miễn trừ việc ăn chay kiêng thịt cho những người, những trường hợp mà việc ăn chay kiêng thịt ảnh hưởng tới sức khỏe, công việc đặc biệt.

Thật ra, Giáo hội Công giáo khi ban hành luật ăn chay kiêng thịt chỉ nhằm mục đích khuyến khích giáo dân tưởng nhớ tới sự khổ nạn của Chúa Jesus đã hy sinh chịu chết để chuộc tội cho loài người. Nghi thức này là một sự hãm mình, từ bỏ bản thân trong ngày sám hối chung của toàn thể Giáo hội là ngày thứ Sáu tưởng niệm sự thương khó của Chúa Jesus. Ăn chay kiêng thịt không phải để hành xác con người.

Tam nhật Vượt qua gồm 3 ngay: thứ Năm Tuần Thánh (Holy Thursday) có nghi thức Rửa chân sau bữa Tiệc ly (Last Supper), thứ Sáu Tuần Thánh (Good Friday) có nghi thức tháo đinh Chúa Jesus khỏi Thánh giá và hôn chân Chúa, thứ Bảy vọng Phục sinh (Easter Vigil) có các nghi thức làm phép lửa và nước mừng Chúa phục sinh để cuối cùng là Chúa nhật Phục sinh (Easter Sunday).

PHẠM HỒNG PHƯỚC