Vu lan báo hiếu

Posted by phphuoc on October 3, 2012 in BÀI VIẾT Comments Off

+ Photo: Thiệp Vu lan 2012 của Thanh Hà.

Hôm nay là Rằm tháng 7. Đây là một trong những ngày rằm lớn và quan trọng nhất trong năm của Phật tử. Rằm tháng 7 là chính nhật của mùa lễ hội Vu lan báo hiếu mẹ cha.

Lễ Vu lan có xuất xứ từ truyền thuyết về Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ. Vu Lan là ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ (và tổ tiên nói chung) – cha mẹ của kiếp này và của các kiếp trước.

Từ điển bách khoa toàn thư trực tuyến Wikipedia giải thích: Theo kinh Vu Lan thì ngày xưa, Mục Kiền Liên đã tu luyện thành công nhiều phép thần thông. Mẫu thân ông là bà Thanh Đề đã qua đời, ông tưởng nhớ và muốn biết bây giờ mẹ như thế nào nên dùng mắt phép nhìn khắp trời đất để tìm. Thấy mẹ mình, vì gây nhiều nghiệp ác nên phải sanh làm ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ khổ sở, ông đã đem cơm xuống tận cõi quỷ để dâng mẹ. Tuy nhiên do đói ăn lâu ngày nên mẹ của ông khi ăn đã dùng một tay che bát cơm của mình đi không cho các cô hồn khác đến tranh cướp, vì vậy khi thức ăn đưa lên miệng đã hóa thành lửa đỏ.

Mục Liên quay về tìm Phật để hỏi cách cứu mẹ, Phật dạy rằng: “Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó”.

Làm theo lời Phật, mẹ của Mục Liên đã được giải thoát. Phật cũng dạy rằng: chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này (Vu-Lan-Bồn Pháp). Từ đó, ngày lễ Vu-lan ra đời.

Theo tập quán lâu năm, khi dự lễ báo hiếu tại chùa, thập nam tín nữ được cài lên ngực mình một đóa hoa hồng: ai mất mẹ cài hoa màu trắng, người còn mẹ cài hoa màu đỏ. Đây cũng là một cách để nhắc nhở những ai có may mắn và hạnh phúc cài hoa hồng màu đỏ hãy tận tâm báo hiếu mẹ mình khi người vẫn còn sống bên mình trên thế gian này.

Năm 1962, Thiền sư Nhất Hạnh đã viết bài “Bông hồng cài áo” thuyết giảng về đạo Hiếu và trở thành một áng văn chương Vu lan nổi tiếng. Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ đã từ tác phẩm này viết nên bài hát “Bông hồng cài áo” bất hủ.

Rằm tháng 7 cũng là ngày Xá tội vong nhân của phong tục Á Đông. Theo truyền thuyết, vào ngày này, mọi tù nhân ở Địa ngục có cơ hội được xá tội, được thoát sanh về cảnh giới an lành. Theo tín ngưỡng dân gian, đây là ngày mở cửa ngục, ân xá cho vong nhân nên có lễ cúng Cô hồn (vào buổi chiều ngày 16) cho các vong linh không nhà cửa không nơi nương tựa, không có thân nhân trên Dương thế thờ cúng.

Thật ra, ngày Vu lan không chỉ dành riêng cho mẹ. Đây là ngày để mọi người được nhắc nhở và có cơ hội để thể hiện lòng hiếu thảo, sự báo đáp ân nghĩa của tứ thân phụ mẫu.

Xin chúc mừng và chung vui với các bạn vẫn còn được hạnh phúc cài trên ngực áo bông hồng màu đỏ. Xin các bạn hãy nhớ cho: những kẻ phải cài bông hồng màu trắng như tôi đang nhìn các bạn với nỗi ân hận day dứt trong tận cùng tâm khảm vì mình đã không phụng dưỡng, chăm sóc báo hiếu hết mức có thể được khi mẹ còn sinh thời. Có thể viện cớ vì quá bận bịu với công danh sự nghiệp hay món nợ cơm áo gạo tiền; cũng có thể do thờ ơ, xem nhẹ, hoặc nghĩ rằng mẹ có thể sống đời với mình hay không biết trân quý hồng ân Trời ban cho mình được có mẹ sống lâu hơn bên mình. Để rồi khi mẹ xuôi tay về Trời, ta mới giật mình nhận ra rằng mình đã mất đi người mà mình yêu nhất trong kiếp người này – một mất mát không có gì so sánh được. Với tôi, nỗi ân hận này sẽ bám theo tôi trong suốt phần đời còn lại. Xin đừng ai để bị như tôi…

PHP

(Saigon ngày rằm tháng 7 Vu Lan, 31-8-2012)

Tập tục “bông hồng cài áo” trong mùa Vu Lan báo hiếu được khởi xướng từ Hòa thượng Thích Nhất Hạnh, tác giả của ấn phẩm Bông Hồng Cài Áo.