Những người quá yêu nước Mỹ luôn tự hào nước này là một “thiên đường hạ giới”. Chẳng ai tranh cãi vì họ có cái lý của mình. Nhưng thường thì giữa thiên đường (paradise) và địa ngục (hell) chỉ cách nhau có một lằn ranh mong manh.

Khoa học kỹ thuật tiên tiến có thể giúp cứu sống nhiều người. Nhưng súng đạn tràn lan lại giết chóc không ít người.

Quyền sở hữu súng của người Mỹ được Hiến pháp công nhận (theo cách hiểu Tu chính án số 2). Các chính quyền chỉ có thể đưa ra những luật lệ nhằm hạn chế số súng bán ra bằng cách quy định các tiêu chuẩn cần có để được mua và cấp giấy phép xài súng. Nhiều đời tổng thống, mà Tổng thống đương nhiệm Barack Obama là một điển hình, muốn hạn chế việc sử dụng súng cũng thật là gian nan và ít có hiệu quả. Bởi nó không chỉ đụng tới quyền của công dân mà cái quan trọng hơn cả là sức mạnh của giới tài phiệt sản xuất và kinh doanh súng.

Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội (CRS) năm 2009 ước tính có 310 triệu khẩu súng đang được lưu hành ở Mỹ, chưa tính số vũ khí của bên quân sự. Trong số này có 114 triệu khẩu súng ngắn, 110 triệu khẩu súng trường và 86 triệu khẩu súng săn. Cũng trong năm này, Cục Dân số Mỹ cho biết dân số của Mỹ là 306 triệu người. Có nghĩa là số súng còn nhiều hơn số dân Mỹ.

Đó là lý do mà hễ đụng tới chuyện gì là người ta chụp lấy cây súng mà giải quyết. Năm 2009, Cơ quan Ma túy và Tội phạm thuộc Liên Hiệp Quốc (UNODC) cho biết có 67% số vụ giết người ở Mỹ có liên quan tới súng. Có tới 2 phần 3 số vụ chết người có liên quan tới súng ở Mỹ là do tự sát. Năm 2010, có 19.392 vụ tự sát bằng súng và 11.078 vụ giết người bằng súng, phần lớn bằng súng ngắn.

Có một chuyện khó xử, theo kiểu lẩn quẩn. Người ta sợ bị kẻ xấu dùng súng bắn nên phải mua súng phòng thân. Nhà bên cạnh có súng, nhà mình cũng phải mua súng cho an tâm. Bọn tội phạm toàn xài súng, mình cũng phải có súng để phòng thân. Trong khi yêu cầu nhà chức trách cấm súng hay hạn chế súng, người ta vẫn phải thủ sẵn ít nhất một cây súng trong nhà. Tôi có anh bạn ở Colorado nói rằng lúc nào trong cốp xe mình cũng có để sẵn súng. Bởi không là chuyện hiếm khi đang lái xe ngoài đường phố có thể bị kẻ nào đó dùng súng uy hiếp, đánh cướp. “Nó mà nổi điên lên móc súng bắn mình thì mình có cái mà tự vệ”, – anh nói như vậy.

Ngay cả cảnh sát cũng phải sợ chuyện súng tràn lan trong cộng đồng. Hồi trước, cảnh sát chỉ được bắn bị thương những tên tội phạm dùng súng chống cự. Giờ thì họ được cho quyền bắn chết những đối tượng nguy hiểm đó. Trong giới cảnh sát có luật bất thành văn là có thể bắn hạ kẻ mình tình nghi rồi nếu có xảy ra nhầm lẫn thì chịu ngồi tù một thời gian còn hơn là bị bắn chết. Đó là lý do mà khi bị cảnh sát chặn xe đang chạy trên đường phố, người lái xe phải ngồi yên trên xe và đặt 2 bàn tay lên trên tay lái cho cảnh sát nhìn thấy. Không được nhanh nhẩu mở cửa xe bước ra hay thò tay mở cốp hoặc móc bóp lấy giấy tờ. Bất cứ hành động nào của người trên xe mà bị cảnh sát tình nghi là lấy súng đều có thể bị lãnh đạn oan mạng. Cũng đừng ngạc nhiên khi thấy cảnh sát tay để lên báng súng dè dặt tiến lại gần xe người bị thổi dừng lại. Tôi đã từng lâm vào tình huống này hồi năm ngoái ở Denver (Colorado) khi xe anh bạn chở tôi bị cảnh sát chớp đèn kêu dừng lại do phạm lỗi không ngừng lại hoàn toàn trước tấm biển Stop ở giao lộ. Anh bạn đặt hai tay lên tay lái, còn tôi thì để hai tay lên cái bảng đồng hồ (dashboard). Còn chàng cảnh sát thì tay đặt lên báng súng thận trọng bước tới. Hồi hộp thấy mồ, lỡ có con… chuột chạy ngang quan khiến anh ta giựt mình móc súng thì… ôlê ồlế ồla… shoot! shoot! shoot!

Kênh truyền hình ABC News (19-9-2013) đã dẫn số liệu thống kê của hai bác sĩ chuyên khoa tim ờ New York City cho thấy Mỹ có nhiều súng hơn nên số người chết vì súng cũng cao hơn các nước khác. Hai bác sĩ Sripal Bangalore và Franz Messerli đã nghiên cứu các số liệu thống kê về số súng bình quân mỗi người dân từ cuộc Khảo sát Vũ khí nhỏ (Small Arms Survey) và số người thương vong vì súng theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO để lập một bảng “phong thần” của 27 nước phát triển. Mỹ đứng đầu với 88,8 khẩu súng mỗi 100 dân và 10,2 người chết vì súng mỗi 100.000 dân. Kế đó là Thụy Sĩ với 45,7 khẩu súng và 3,84 người chết. Cuối bảng là Nhật Bản với 0,6 khẩu súng và 0,06 người chết.

Cũng dễ hiểu thôi, ở những nước cấm mua bán và tàng trữ súng, kẻ náo nổi điên muốn giết người cũng chỉ có thể dùng dao hay hung khí khác có khả năng sát thương không như súng.

Nhưng tệ hại nhất là tình trạng những vụ xả súng bắn giết hàng loạt người vẫn thường xuyên xảy ra trên khắp nước Mỹ. Người ta giải thích là hầu hết trường hợp do kẻ thủ ác bị bệnh tâm thần. Thật ra đó chỉ là một cách “đổ thừa”. Đành rằng người Mỹ dễ bị tổn thương tinh thần và tâm lý, nhưng vấn đề là súng đạn luôn có sẵn chung quanh.

Ngày 9-6-2014, Tổng thống Obama đã phải than thở về thực trạng các vụ xả súng bắn bừa bãi đang trở thành “chuyện thường ngày” ở Mỹ. Ông không đồng ý với cách giải thích cho đây chủ yếu là vấn đề tâm thần. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh: “Mỹ không phải là nước duy nhất có người điên. Nhưng chúng ta bắn giết lẫn nhau trong các vụ xả súng nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Sự khác biệt là gì? Đó là ở đây những kẻ xả súng luôn có sẵn súng đạn trong nhà.” Ông Obama nói rằng người Mỹ cần phải biết xấu hổ về chuyện bắn giết lẫn nhau như vậy.

Hôm 10-6, nước Mỹ lại một phen chấn động với vụ xả súng trong nhà trường tại bang Oregon. Lần này, tệ hại hơn vì kẻ thủ ác là một học sinh 15 tuổi. Hôm ấy, Jared Michael Padgett đi vào phòng thay quần áo ở tòa nhà thể dục thể thao của trường Trung học Reynolds tại thành phố Troutdale và bắn chết một nam sinh là Emilio Hoffman, 14 tuổi. Sau đó, trong vụ đấu súng với cảnh sát, Padgett đã bị bắn chết. Cảnh sát cho biết họ chưa tìm thấy một mối quan hệ nào giữa kẻ thủ ác và nạn nhân. Có nghĩa là hắn nổ súng khơi khơi. Đáng chú ý là Padgett có tới 2 khẩu súng: một khẩu súng trường quân sự AR-15 và một khẩu súng ngắn bán tự động, tất cả đều lấy từ nhà mình. Hắn dùng khẩu AR-15 để gây án. Sáng đó, Padgett đã đi tới trường bằng xe buýt trường học, xách theo một hộp đựng đàn guitar và một chiếc túi dụng cụ thể thao. Báo Portland Oregonian cho biết Padgett là người hoạt động năng nổ trong nhà thờ Mormon địa phương cũng như trong đội huấn luyện thiếu sinh quân. Hắn rất mê súng đạn và khao khát được gia nhập quân đội như anh của mình.

Đây là vụ xả súng chết người thứ ba trong trường trung học và khuôn viên trường đại học xảy ra ở Mỹ trong vòng chưa tới 3 tuần qua. Nó là vụ tấn công bằng súng thứ 31 xảy ra trong nhà trường ở Mỹ từ đầu năm tới nay.

Theo báo Los Angeles Times (11-6-2014), tần suất các vụ tấn công trong nhà trường tăng vọt từ sau vụ thảm sát bằng súng tháng 12-2012 tại trường tiểu học Sandy Hook ở thành phố Newtown (bang Connecticut) giết chết 20 học sinh lớp 1 và 6 người lớn. Trong 18 tháng kể từ sau vụ thảm sát đó, có 41 người chết trong 62 vụ tấn công bằng súng được báo cáo xảy ra tại các trường học ở Mỹ. Còn trong 18 tháng trước vụ Sandy Hook chỉ có 17 người chết trong 17 vụ nổ súng.

Trang Slate thống kê rằng kể từ sau vụ Newton tới ngày 31-12-2013 có hơn 12.042 người bị chết vì súng ở Mỹ, phần lớn ở vùng Bờ Đông.

Nếu như không có được sự chuyển biến nào trong vấn đề quản lý súng đạn mà cứ như hiện nay, danh sách các nạn nhân bị thương vong trong các vụ xả súng bừa bãi ở Mỹ chắc chắn sẽ còn tiếp tục dài thêm. Không lẽ rồi có ngày người Mỹ nào ra đường cũng phải mặc… áo giáp!

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 14-6-2014)

+ Nguồn ảnh: Internet. Thanks.

MỸ CÓ NHIỀU SÚNG HƠN NÊN CHẾT VÌ SÚNG NHIỀU HƠN

(Nguồn: ABC News 19-9-2013)

NHỮNG HÌNH ẢNH CỦA VỤ NỔ SÚNG TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC REYNOLDS NGÀY 10-6-2014: