Sáng Chủ nhật 8-3-2015 này, người ở hầu hết nước Mỹ sẽ phải dậy sớm hơn 1 giờ so với 4 tháng qua. Hỗng phải chỉ vì họ nôn muốn nói Happy Women’s Day với quý lady đâu (thiệt ra ở Mỹ ngày nay họ hỗng có quan tâm tới cái ngày mà họ cho rằng chỉ dành cho những nơi phụ nữ còn bị áp bức, đối xử bất bình đẳng). Bởi từ 2:00 AM ngày Chủ nhật thứ hai của tháng 3 hàng năm, hầu hết địa phương ở Mỹ đổi sang giờ tiết kiệm ánh sáng ngày Daylight Saving Time (DST) hay còn gọi là giờ Mùa Hè (Summer Time). Các kim đồng hồ sẽ được vặn tới thêm một nấc giờ nữa.

Các phương tiện truyền thông ở Mỹ vào chiều thứ Bảy 7-3-2015 đã nhắc bà con nhớ chỉnh lại đồng hồ trước khi đi ngủ, nhất là những người có công việc và cần được báo thức vào sáng Chủ nhật này (như đi lễ nhà thờ chẳng hạn). Các chuyên gia cũng nhắc người ta thay pin cho các máy phát hiện khói (smoke detector) và các thiết bị điện tử khác, vì đã tới mốc 1 năm thay pin. Có ít nhất là một vị thống đốc bang (là Thống đốc Andrew Cuomo của bang New York) đã nhân dịp này nhắc cư dân bang mình cẩn trọng tránh lái xe trong tình trạng lơ tơ mơ vì thiếu ngủ trong sáng Chủ nhật này.

Hãng tin Mỹ AP (7-3-2015) đã phát bài viết của William LaRue, National Desk, đưa ra 6 điểm nhấn của sự kiện đổi giờ lần này:

1. Daylight Saving Time chính thức bắt đầu lúc 2:00 AM Chủ nhật thứ hai của tháng 3 theo giờ địa phương. Năm nay là ngày 8-3-2015. Do nước Mỹ rộng lớn trải ra tới 6 múi giờ (time zone), việc đổi giờ cũng diễn ra tương ứng. Trong thời gian áp dụng giờ DST, người Mỹ sẽ phải đi ngủ sớm hơn 1 giờ so với giờ chuẩn. Thí dụ lúc 11 giờ đêm theo giờ DST là 10 giờ đêm theo giờ chuẩn.
2. Sở dĩ nói là hầu hết nước Mỹ phải thay đổi giờ vì có một vài bang và địa phương trong bang không áp dụng luật thay đổi giờ. Đây không phải là luật liên bang bắt buộc các bang phải tuân theo. Các địa phương của Mỹ lâu nay không áp dụng giờ DST là bang Hawaii, American Samoa, đảo Guam, Puerto Rico, quần đảo Virgin Islands, quần đảo Commonwealth of Northern Mariana Islands, và bang Arizona. Riêng ở bang Arizona, các địa phương nằm trong lãnh thổ bán tự trị (semi-autonomous) Navajo Nation vẫn áp dụng luật đổi giờ. Lãnh thổ rộng 27.425 dặm vuông này trải rộng 3 bang: đông bắc Arizona, đông nam Utah, và tây bắc New Mexico.
3. Cảnh sát trưởng Cảnh sát Cứu hỏa bang Ohio, Larry Flowers là một trong những nhà chuyên môn khuyên mọi người nên coi thời điểm đổi giờ DST như một mốc thời gian để thay pin cho các thiết bị phát hiện khói và các thiết bị điện tử khác. Ông nói thêm là những nhà nào đã sử dụng máy phát hiện khói cũ hơn 10 năm rồi, bây giờ là dịp thay cái mới. Còn Larry Matkaitis, Cảnh sát trưởng Cảnh sát Cứu hỏa bang Illinois, lại nói đây là một cơ hội tốt để các gia đình tập cho con em mình biết cách nhận ra âm thanh báo động phát ra từ các thiết bị phát hiện khói và diễn tập thoát hiểm khẩn cấp cho cả nhà.
4. Thống đốc Andrew Cuomo cho biết, trong dịp đổi giờ DST này, các bảng thông báo điện tử dọc các xa lộ ở bang New York sẽ phát thông báo: “Stay Awake, Stay Alive.” (hãy tỉnh thức, hãy sống sót). Lý do là những người lái xe buổi sáng vừa phải thức sớm hơn 1 giờ so với những ngày trước đó. Năm 2013, có 3.244 vụ tai nạn giao thông ở bang New York là do người lái xe ngủ gật; có 1.228 vụ tai nạn khác là do người lái xe trong tình trạng lơ tơ mơ, ngủ chập chờn. Nhà chức trách bang New York còn đưa ra một số lời khuyên người lái xe: bật radio, mở một cửa sổ xe, và nếu vẫn chưa tỉnh táo thì kiếm chỗ đậu xe lại, khóa các cửa xe và làm một giấc.
5. Theo báo Los Angeles Times, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng việc chuyển sang giờ DST giúp chống bệnh béo phì ở trẻ em (vì buổi chiều tối có thêm 60 phút còn nắng để chạy nhảy, chơi đùa) và cải thiện tình hình an toàn công cộng (lái xe đi làm về trong lúc vẫn còn ánh sáng mặt trời). Nhưng một số nhà nghiên cứu cũng khuyến cáo rằng trong những ngày đầu mới chuyển sang DST, người ta dẽ gây tai nạn do bị căng thẳng và thiếu tỉnh táo khi làm việc.
6. Thời gian áp dụng giờ DST ở Mỹ sẽ kéo dài tới Chủ nhật đầu tiên của tháng 11 (tức ngày 1-11-2015).

PHẠM HỒNG PHƯỚC

(Saigon 8-3-2015)